شهپر گراوندی - استادیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
فاطمه قربانی پیرعلیدهی - استادیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
سیاوش قنبری - دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه روستایی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

با توجه به افزایش جمعیت و تولید پساب بیش­تر و وجود منابع محدود آب، استفاده از پساب انسانی در انجام فعالیت­های کشاورزی یک ضرورت است. پژوهش کیفی حاضر ضمن بررسی پیامدهای کاربرد پساب، به دنبال تدوین راهکارهای مناسب جهت کاربست پساب در فعالیت­ های کشاورزی روستای بلان استان کردستان است. با استفاده از روش نمونه­گیری ملاک محور ۱۴ نفر از کشاورزان به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفتند. به منظور گردآوری اطلاعات از روش مصاحبه نیمه ساختارمند و مشاهده مستقیم بهره گرفته شد. اعتبار یافته­ها از طریق سه­ گوشه ­سازی تایید و تحلیل داده­های کیفی با استفاده از نرم­افزار  Maxqda انجام شد. نتایج نشان داد که افزایش سطح زیر کشت، افزایش عملکرد، تامین آب و مصرف کمتر کود شیمیایی از پیامدهای مثبت استفاده از پساب هستند. همچنین افزایش آفات، افزایش علف­های هرز، بروز ناراحتی­ های جسمی و روحی، بوی نامطبوع، کاهش کیفیت خاک، آلودگی محیط­زیست روستا و افزایش مهاجرت از پیامدهای منفی استفاده از پساب به­شمار می­روند. استفاده از استانداردها برای تصفیه پساب، تهیه نقشه حساسیت خاک، استفاده از روش آبیاری مناسب، توجه به نوع گیاه و ضدعفونی کردن پساب نیز از جمله راهکارهای پیشنهادی بهره ­برداران هستند.

پساب, پژوهش کیفی, روستای بلان, کردستان, محیط زیست