تاثیر قارچ اندوفیت Piriformospora indica بر رشد و درصد اسانس گیاه آنیسون (Pimpinella anisum L.) تحت شرایط کم آبی

با توجه به اینکه مواد موثره حاصل از گیاهان دارویی مستقیما به مصرف انسان رسیده یا در فرمولاسیون داروها مورد استفاده قرار می گیرند لذا علاوه بر کمیت تولید، کیفیت آنها نیز دارای حائز اهمیت است. تنش کم آبی می تواند علاوه از کمیت، روی کیفیت ماده موثره این گیاهان اثر منفی بگذارد. گزارش شده که کاربرد قارچ اندوفیت Piriformospora indica در برخی گیاهان اثرات زیان بار تنش کم آبی را کاهش می دهد. احتمالا این قارچ علاوه بر کاهش خسارات تنش کم آبی، در تولید متابولیت های گیاهی نیز نقش مستقیم و غیرمستقیم داشته باشد. بر این اساس پژوهشی به صورت آزمایش گلدانی در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت فاکتوریل با دو فاکتور شامل دو سطح قارچ P. indica (تلقیح و عدم تلقیح) و سه سطح رطوبت خاک شامل تنش شدید %FC(W۲) ۴۰-۵۰، تنش متوسط (W۱)%FC ۶۰-۷۰ و بدون تنش (W۰)%FC ۸۰-۹۰ در چهار تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که تلقیح قارچ P. indica در مقایسه با تیمار شاهد منجربه افزایش ویژگی های اندازه گیری شده در گیاه آنیسون گردید در سطح تنش شدید (W۲) منجر به افزایش وزن خشک بخش هوایی (۹۳/۵۸ %)، وزن خشک ریشه (۲۵/۵۶ %)، عملکرد بذر (۰۶/۳۹۲ %)، عملکرد اسانس (۰۸/۳۴۰ %)، درصد اسانس (۵۵/۱۵۴ %) و مقدار آنیتول اسانس (۸۵/۲۳۶%) نسبت به تیمار بدون قارچ (شاهد) شد. در تیمارهای قارچی، سه پارامتر عملکرد اسانس، درصد اسانس و درصد آنیتول اسانس در سطح تنش متوسط (W۱) دارای بیشترین مقدار بودند. در این تحقیق مشخص گردید که قارچ P. indica با افزایش میزان آنیتول اسانس آنیسون، کیفیت دارویی آن را بالاتر می برد.

Keywords:

متابولیت گیاهی , گیاهان دارویی , سطوح رطوبتی , آنیتول , متابولیت ثانویه