رسول دانشفراز - استاد، گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران
رضا نوروزی - دانش آموخته دکتری، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
حمیدرضا عباس زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران

در پژوهش حاضر ضریب انقباض، ضریب دبی، طول پرش هیدرولیکی و افت انرژی نسبی که در آن دریچه به عنوان مولد جریان فوق بحرانی عمل می کند، در بازشدگی های مختلف موردبررسی قرار گرفت. بیش­ترین مقدار ضریب انقباض مربوط به دریچه با کم ترین مقدار بازشدگی می باشد. میزان بازشدگی دریچه با ضریب دبی جریان رابطه معکوس دارد. در یک دبی مشخص، افزایش بازشدگی منجر به کاهش استهلاک انرژی نسبی می گردد. همچنین با افزایش عدد فرود بعد از دریچه افت انرژی نسبی افزایش پیدا می کند. در پژوهش حاضر دامنه عدد فرود بعد از دریچه از ۲/۲ تا ۲/۱۴ تغییر کرده است که تاثیر مستقیمی بر طول پرش هیدرولیکی دارد و با افزایش بازشدگی، عدد فرود و طول پرش کاهش می یابد. میزان بازشدگی دریچه با عمق آب بالادست و نیروی هیدرودینامیکی وارد بر دریچه رابطه عکس دارد. روابط چندجمله ای غیرخطی رگرسیونی برای پیش بینی افت انرژی نسبی و ضریب دبی با نتایج مناسب شاخص های آماری خطای جذر میانگین مربعات و شاخص کلینگ گوپتا ارائه شد. برای ضریب دبی بیش از ۷۸% داده ها دارای خطایی کم تر از ۵/۱±% هستند. همچنین برای افت انرژی نسبت به بالادست و پایین دست، بیش از ۸۸% داده ها به ترتیب دارای خطای نسبی کم تر از ۵± و ۱±% می باشند.

استهلاک انرژی, بازشدگی دریچه, ضریب انقباض, ضریب دبی, نیروی هیدرودینامیکی