فرهاد فقیهی - استادیار، گروه مهندسی نقشه برداری، دانشگاه فنی و حرفه ای، تهران، ایران

در سال های اخیر در پی کمبود آب در حوزه آبخیز هیرمند، مدیریت یکپارچه منابع آب در این منطقه ضروری است. در این پژوهش هدف شبیه سازی و بهینه سازی مصرف آب به منظور مدیریت یکپارچه منابع آب است. بدین منظور از مدل WEAP برای شبیه سازی و از مدل برنامه ریزی آرمانی برای بهینه سازی مصرف آب استفاده شد. نتایج شبیه سازی نشان داد در سناریو مرجع حوزه آبخیز هیرمند با کمبود آب m۳۱۰۶ × ۶۹/۵۸۶ در سال مواجه است. اهداف پایداری اقتصادی و پایداری بوم­شناسی استفاده از آب تامین نمی شود و تنها هدف پایداری اجتماعی استفاده از آب تامین شد. پس از بهینه سازی، مصرف آب به فعالیتی اختصاص یافت که باعث رسیدن به هدف پایداری اقتصادی استفاده از آب شد. به طور متوسط بازده اقتصادی استفاده از آب در حوزه آبخیز هیرمند نیز ۵۸/۹۹% افزایش یافت. همچنین بهینه سازی منجر به کاهش مصرف آب به اندازه m۳۱۰۶× ۸۲/۳۸۲ در سال و دستیابی به هدف پایداری بوم­شناسی مدیریت یکپارچه منابع آب در حوزه آبخیز هیرمند شد. به طوری که تامین آب در بخش محیط زیست و کشاورزی به­ترتیب ۶۰/۹۳ و ۰۳/۸۹% افزایش یافت.

برنامه ریزی آرمانی, حوزه هیرمند, مدل WEAP, مصرف آب