اسماعیل قلی نژاد - دانشیار، گروه علمی علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
علیرضا عیوضی - استادیار، بخش تحقیقات نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران

به منظور بررسی اثر پلیمر سوپر جاذب A۲۰۰ و کود دامی بر کاهش اثرات تنش خشکی در ارقام مختلف گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۹۷-۱۳۹۶ در مزرعه تحقیقاتی ساعتلوی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی اجرا شد. فاکتور اول آبیاری در دو سطح مطلوب (آبیاری بعد از ۷۵ میلی متر تبخیر از تشت کلاس A) و تنش خشکی (آبیاری بعد از ۲۲۰ میلی متر تبخیر از تشت کلاس A) انجام شد فاکتور دوم سوپرجاذب ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار، کود دامی ۴۰ تن در هکتار، مصرف توام آنها و شاهد (بدون مصرف سوپر جاذب و کود دامی) و فاکتور سوم ارقام گندم آبی (میهن، حیدری و زرینه) بود. نتایج نشان داد تنش خشکی در مقایسه با آبیاری مطلوب، عملکرد دانه را به میزان ۳۲ درصد کاهش داد. مصرف جداگانه کود دامی، سوپر جاذب و مصرف توام آنها در مقایسه با شاهد، عملکرد دانه را به ترتیب به میزان ۲۰، ۲۲ و ۳۳ درصد افزایش داد. مصرف پلیمر سوپر جاذب و کود دامی با افزایش دسترسی گیاه به آب و کاهش اثرات تنش خشکی، باعث بهبود اجزای عملکرد دانه (شامل وزن هزار دانه و تعداد دانه در سنبله) در ارقام مختلف گندم شد و در نهایت سبب افزایش عملکرد گردید. با آبیاری مطلوب و تنش خشکی، بیشترین درآمد حاصل از عملکرد دانه و کاه و کلش با مصرف کود دامی و با رقم حیدری بدست آمد.

آبیاری , رقم , سوپر جاذب , عملکرد دانه , کود دامی