فروزان رستمی - استادیار و رئیس دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس

مقدمه: اختلال نقص توجه/ بیش فعالی ADHD یک اختلال روانی پایدار است. شیوع آن در سطح بین المللی ۲ تا ۲۹ درصد گزارش شده است. این مطالعه باهدف بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای فراشناختی بر کاهش نشانه های نقص توجه و تکانشگری نوجوان در شهر بود.روش کار: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی است و جامعه آماری این پژوهش را نوجوان تحت پوشش سازمان بهزیستی شهرستان نوشهر تشکیل داده اند. پرسشنامه تکانشگری به صورت غربالگری در مورد تمامی نوجوانان تحت پوشش اداره بهزیستی به اجرا درآمد و بر اساس بیشترین نمره تکانشگری (کل) تعداد ۴۰ نفر انتخاب خواهند شد، سپس از طریق تصادفی ساده در دو گروه آزمایشی و کنترل جایگزین شدند. ابزار سنجش شامل:۱- پرسشنامه تکانشگری "باراتریا" ۲- پرسشنامه تشخیصی کوتاه نقص توجه / بیش فعالی "کانرز" بود. گروه آزمایش در ۱۰ جلسه تحت آموزش راهبردهای فراشناختی قرارگرفته و درشی این جلسات به گروه کنترل هیچ آموزشی داده نشد.یافته ها: یافته های حاصل از تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی داری در علائم نقص توجه و تکانشگری نوجوانان کسب کرده است. همچنین، آموزش راهبردهای فراشناختی از میان مولفه های نقص توجه بر کم توجهی / مشکل حافظه و بی قراری/ بیش فعالی و از میان مولفه های تکانشگری بر کاهش تکانشگری شناختی، تکانشگری حرکتی و بی برنامگی اثربخش است (P< ۰.۰۵).نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد که آموزش راهبردهای فراشناختی می تواند علائم بیش فعالی و نقص توجه را کاهش دهد.

راهبردهای فراشناختی, نقص توجه, تکانشگری