رضا ساعی - دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته جغرافیای سیاسی (ژئوپلیتیک)، دانشگاه تهران، تهران، ایران
سید عباس احمدی - استادیار، گروه جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

شورای همکاری خلیج فارس در سال ۱۹۸۱ با حضور شش کشور حاشیه جنوبی خلیج فارس اعلام موجودیت نمود. از ابتدای تشکیل شورا ۴۱ اجلاس سران برگزار گردیده که در پایان هر جلسه بیانیه ای سیاست ها و خط مشی شورا را تبیین نموده است. با توجه به جایگاه استراتژیک و اثرگذاری در جریانات مختلف منطقه ای، آگاهی از روند اقدامات و تصمیمات اتخاذ شده شورا اهمیت بالایی در تببین راهبردهای کشورهای عضو شورا دارد. در این پژوهش این مسئله موردبررسی قرار می گیرد که در بیانیه های جلسات برگزار شده در سطح عالی، مهمترین موضوعات مطرح شده چه مواردی بوده و کدام مسائل در اولویت بالاتری برای شورا قرار داشته است؟ بدین منظور تمامی بیانیه های اجلاس سران از ابتدای تشکیل تاکنون مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته که با توجه به نتایج، سیاست خارجی، همکاری های داخلی و همچنین تعاملات استراتژیک با سایر کشورها به ویژه قدرت های جهانی اهمیت بالایی نزد اعضای شورا دارد. به طور کلی با بررسی عملکرد ۴ دهه ای شورای همکاری نکته ای که بیش از هرچیز دیگری به چشم می آید دگردیسی در تعریف اهداف اعضاست به طوری که راهبرد معینی برای توسعه منطقه ای در این ائتلاف مشاهده نمی شود. از سوی دیگر خیزش های مردمی سال ۲۰۱۱ در جهان عرب، باعث توجه بیشتر این اتحادیه به اهداف امنیتی شده و به نظر می رسد با توجه به تداوم تنش های منطقه ای، در آینده نیز همچنان اهداف امنیتی دستور کار اصلی شورا باشد.

شورای همکاری خلیج فارس, جلسات شورای عالی همکاری خلیج فارس