بررسی شیوع کوتاه قدی و برخی عوامل مرتبط با آن در کودکان ۶ ساله شهر رفسنجان در سال ۱۳۹۷: یک مطالعه مقطعی

چکیده زمینه و هدف: رشد قد، یکی از شاخص های برآورد سطح بهداشتی در یک جامعه است که می تواند بر سلامت کودکان تاثیر بگذارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع کوتاه قدی و برخی عوامل مرتبط با آن در کودکان ۶ ساله رفسنجان انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، ۵۲۱ کودک ۶ ساله مراجعه­ کننده به مراکز بهداشتی شهر رفسنجان در سال ۱۳۹۷ به روش خوشه ای تصادفی بررسی شدند. مشخصات دموگرافیک و آنتروپومتریک والدین و کودکان جمع آوری و کوتاه قدی در آن ها طبق استانداردهای مرکز کنترل و پیش گیری بیماری های آمریکا (Centers for disease control and prevention; CDC) بررسی شد. در کودکان کوتاه قد، سطح سرمی الکترولیت ها، هورمون های تیروئید، هورمون رشد،  ۲۵-Hydroxy vitamin D۳و سن استخوانی تعیین گردید. داده ها با استفاده از آزمون های آماری مجذور کای، t مستقل و ضریب همبستگی Pearson تجزیه­ و­ تحلیل شدند. یافته ها: شیوع کوتاه قدی ۴ درصد (۲۱ نفر) با حدود اطمینان ۹۵ درصد ۳/۱ درصد تا ۷/۶ درصد بود. ۱۱ نفر آن ها (۴/۵۲ درصد) پسر بودند. علت اصلی کوتاه قدی در ۴/۵۲ درصد کودکان (۱۱مورد) ژنتیکی بود. یک مورد کمبود هورمون رشد (۸/۴ درصد) و یک مورد هیپوتیروییدی (۸/۴ درصد) داشتند. ۳۸ درصد موارد (۸ مورد) علتی برای کوتاه قدی پیدا نشد. بین قد کودک با قد پدر (۳۶۱/۰=r، ۰۰۱/۰>P) و قد مادر (۲۶۹/۰=r، ۰۰۱/۰>P) همبستگی مستقیم و معنی دار مشاهده شد. نتیجه­گیری: کوتاه قدی ژنتیکی، شایع ترین علت کوتاه قدی درکودکان مورد مطالعه بود. شناخت علل کوتاهی قد برای اقدام به موقع برای رفع این نقیصه ضروری به نظر می رسد. واژه های کلیدی: شیوع، کوتاه قدی، کوتاه قدی فامیلیال، کوتاه قدی سرشتی، کوتاه قدی ایدیوپاتیک، کودکان، رفسنجان

Keywords:

Prevalence , Stunting , Familial short stature , Natural short stature , Idiopathic short stature , Children , Rafsanjan , شیوع , کوتاه قدی , کوتاه قدی فامیلیال , کوتاه قدی سرشتی , کوتاه قدی ایدیوپاتیک , کودکان , رفسنجان