وجیهه نساج پور - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فلاورجان، اصفهان
علی نوری - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فلاورجان، اصفهان
هاشم نیری - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فلاورجان، اصفهان

چکیده زمینه و هدف: ویژگی های اختصاصی نانولوله های کربن ممکن است اثرات سوء بر محیط ایجاد کند. در تحقیق حاضر اثر این نانوذرات بر ایجاد استرس اکسیداتیو و اختلال در عملکرد کبد موش های صحرایی نر نژاد ویستار مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، نانولوله های کربن چند دیواره عامل دار شده با گروه کربوکسیل به موش های صحرایی چهار گروه تیمار (دوز ۱۰ و ۲۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن با دو زمان خون گیری متفاوت) تزریق گردید وگروه های شاهد سرم فیزیولوژیک دریافت کردند. خون گیری در دو مرحله، ۲۴ و ۱۴۴ ساعت پس از آخرین تزریق انجام شد، سپس میزان فعالیت آنزیم های ALP (Alkaline phosphatase) ، (Alanine aminotransferase) ALT، (Aspartate aminotransferase) AST ، LDH (Lactate dehydrogenase) و مقدار مالون دی آلدئید و گروه های تیول پلاسما اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی Duncan تجزیه و تحلیل شد. در اولین خون گیری، فعالیت آنزیم LDH در دوز mg/Kg ۲۰ و مقدار گروه های تیول در دوز mg/Kg ۱۰ نسبت به سایر گروه ها به ترتیب به طور معنی دار کاهش (۰۰۶/۰=p) و افزایش (۰۱۱/۰=p) یافت. در دومین خون گیری، فعالیت آنزیم ALP (۰۲۰/۰=p) و LDH (۰۰۷/۰=p) در دوز ۲۰ و فعالیت آنزیم ALT (۰۳۳/۰=p) در دوز mg/Kg ۱۰ نسبت به گروه شاهد کاهش معنی دار نشان داد. مقدار مالون دی آلدئید نیز در هر دو دوز نسبت به گروه شاهد افزایش یافت (۰۲۳/۰=p). گیری: احتمالا نانولوله های کربن چنددیواره کربوکسیلیک حتی در دوزهای پایین پس از گذشت ۶ روز از آخرین تزریق، با تولید رادیکال های آزاد و ایجاد استرس اکسیداتیو سبب اختلال در فعالیت کبد می گردد. واژه های کلیدی: نانولوله های کربن، استرس اکسیداتیو، آنزیم های کبدی، موش صحرایی

Multi-wall carbon nanotubes, Oxidative stress, Liver enzymes, Rat, نانولوله های کربن, استرس اکسیداتیو, آنزیم های کبدی, موش صحرایی