امید حسین زاده - گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ارومیه
مرضیه حجاریان - گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ارومیه
سید سجاد خضری داشکسن - گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ارومیه
سعیده خیاطی نژاد - گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ارومیه

جنگل های مانگرو در ایران اهمیت خاصی دارند. این تحقیق باهدف شناسایی و رتبه بندی عوامل تخریب جنگل های مانگرو انجام شده است. نتایج این تحقیق می تواند مبنای استواری برای درک شرایط پیش روی جنگل های مانگرو باشد و باعث بهبود مدیریت و حفاظت جنگل های مانگرو شود. در این پژوهش به منظور شناسایی و رتبه بندی عوامل تخریب از روش تصمیم گیری چند معیاره Promethee II استفاده شد. رتبه بندی عوامل طبیعی تخریب جنگل های مانگرو نشان داد، آفات با وزن ۷۱/۰ به عنوان مهم ترین عامل مطرح است و پس ازآن طوفان و باران اسیدی به ترتیب با اوزان ۲۰/۰ و ۰۹۵/۰ در رتبه های بعدی قرار دارند. نتایج نشان داد وزن عوامل تخریب انسانی بیش از پنج برابر عوامل تخریب طبیعی است. در مورد عوامل مخرب انسانی آلودگی های نفتی با وزن ۲۲۶/۰ به عنوان مهم ترین عامل مطرح است و پس از آن پسماندهای صنعتی و شهری، توسعه اسکله ها و بنادر، عدم ارزیابی زیست محیطی در پروژه ها، عملکرد ضعیف درزمینه ترویج، سرشاخه زنی برای تامین علوفه، آبزی پروری و تامین سوخت به ترتیب با اوزان ۱۹/۰، ۱۸۲/۰، ۱۳۶/۰، ۱۲۸/۰، ۰۸۲/۰، ۰۴۳/۰ و ۰۴۱/۰ در رتبه های بعدی قرار دارند. نتایج این پژوهش نشان داد اصلی ترین عامل تخریب جنگل های مانگرو در منطقه مورد مطالعه آلودگی های ناشی از مواد نفتی و پسماندهای صنعتی و شهری است. ازآنجایی که جنگل های مانگرو در ایران نزدیک ذخایر و پروژه های عظیم نفتی و گازی قرار دارد، فرآیند استحصال، تبدیل و حمل ونقل این منابع و توسعه شهری بدون در نظر گرفتن ارزیابی های زیست محیطی بر اکوسیستم جنگل های مانگرو در منطقه اثرات زیانباری دارد.

جنگل, مانگرو, عوامل تخریب, پرومته