حر ترابی جفرودی - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران
محمد رضا رحیمی بشر - گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران
حسن تقوی - گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

یکی از گونه های غیر بومی که دردهه اخیر در سواحل جنوبی دریای خزر درحال افزایش است دوکفه ای Mytilaster lineatus می باشد. هدف از این تحقیق تعیین تعداد، زی توده، درصد پوشش وبررسی عوامل موثر برتوزیع و پراکنش این دو کفه ای در سواحل سنگی مناطق مختلف حوضه جنوبی دریای خزر بوده است. ده ایستگاه در سواحل سنگی طبیعی و مصنوعی (ازآستارا تا بابلسر ) انتخاب و در طول یک سال به طور ماهانه از فروردین ۹۲ تا اسفند۹۲ توسط کوادرات ۱۵×۱۵ به صورت تصادفی و با ۳ تکرار مورد نمونه برداری قرار گرفتند. میانگین تعداد افراد در کوادرت ها ۹/۳۸۱ عدد، درصد پوشش ۶/۳۲ درصد و زیتوده ۰/۳۲ گرم در واحد سطح کوادرات ها تعیین شده است. میانگین دمای آب۴۸/۱۶سانتی گراد، شوری۸۷/۹ قسمت در هزار، اسیدیته۲۷/۸، اکسیژن محلول ۸۹/۹ میلی گرم بر لیتر، قابلیت رسانای آب۵۲/۱۶متر در ثانیه اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که تعداد، زی توده ودرصد پوشش دوکفه ای در ایستگاه های ۳، ۴ و ۵ نسبت به سایر ایستگاه ها تفاوت معنی داری دارند.همچنین ایستگاه ۴ با میانگین۷/۱۳۷۳تعداد، پوشش ۰۰/۹۰درصدی و۱۳۳ گرم زیتوده در واحد سطح بالاترین مقدار سالیانه حضور جمعیتی این دوکفه ای را دارا بود. بر اساس آزمون PCA مهمترین عوامل موثر بر پراکنش این گونه شوری، دمای آب، پوشش جلبکی و میزان کلروفیلa در مناطق مختلف تعیین گردید.

Caspian Sea, rockey shores, invasive species, Mytilaster lineatus