ابوالفتح مرادی - استادیار، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
محمد رضا نیشابوری - گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

به منظور بررسی تاثیر دور آبیاری بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد و درصد روغن کلزا(Brassica napus L.) در منطقه حاجی آباد هرمزگان، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار دور آبیاری شامل آبیاری پس از ۵۰ (T۱) ، ۷۵ (T۲) ، ۱۰۰ (T۳) و ۱۲۵ (T۴) میلیمتر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A در سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد اثر دور آبیاری بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه و تعداد خورجین در بوته معنی دار بود. تیمار دور آبیاری اثر معنی داری بر طول خورجین، تعداد دانه در خورجین، درصد روغن دانه و ارتفاع بوته نداشت. با کاهش دور آبیاری تا ۷۵ میلیمتر تبخیر تجمعی از تشت (T۲)، کاهش معنی داری در هیچیک از صفات اندازه گیری شده ایجاد نشد لیکن آبیاری با دور کمتر از مقدار یاد شده ( T۳و T۴) موجب کاهش معنی دار عملکرد دانه از طریق کاهش وزن هزار دانه و تعداد خورجین در بوته گردید. بیشترین عملکرد دانه (۲۵۶۳ کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار T۲ بود که اختلاف معنی داری با تیمار T۱ نداشت ولی از کارایی مصرف آب بالاتری برخوردار بود. بنابر این، تیمار T۲ (آبیاری پس از ۷۵ میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاسA ) که معادل دور ۱۴، ۲۰ و ۲۴ روز در ما ه های آبان، آذر و دی، ۱۶ تا ۲۰ روز در بهمن و نیمه اول اسقند ماه، ۱۴ روز در نیمه دوم اسفند و ۹ روز در فروردین است به عنوان دور مناسب آبیاری کلزا در منطقه حاجی آباد قابل توصیه به نظر می رسد.

تخلیه رطوبت خاک, تشت تبخیر کلاس A, تنش کم آبی, کارایی مصرف آب, کلزا