مطالعه تطبیقی نقوش هندسی منبرهای مساجد شاخص اصفهان

جایگاه ویژه منبر به عنوان نمادی فرهنگی از هنراسلامی، در برگزاری خطبه، ضرورت پژوهشی ژرف را ایجاب می کند. بخش عمده ای از تحقیقات انجام شده در باب منبرها، پیرامون تاریخ ساخت آن است و بخش کوتاه تری بهویژگی های زیبایی شناختی و نوع مصالح به کار رفته در آن پرداخته اند. در این میان، نیاز به بررسی نقوش اسلامی به کار رفته در منبرها، که مهم ترین پیام تصویری را به مخاطب القا می کند، خود را آشکار می سازد. این پژوهش بر آناست، تا با بررسی نقوش هندسی مورد استفاده بر روی منبرهای تاریخی مساجد شاخص اصفهان، به نوعی دسته بندی و گونه شناسی نقوش به کار رفته در این منبرها دست پیدا کند. بدین ترتیب نتایج حاصله می تواند در معرفی ارزشهای نهفته این عضو مهجور مساجد، مورد استفاده واقع شود و روال بدست آمده می تواند ابزاری هدفمند برایآشنایی و دسته بندی سایر تزیینات هندسی چوبی باشد. در بدست آوردن یافته های این پژوهش، به روش تحلیلی- مقایسه ای؛ از سویی، بررسی اسناد مکتوب و تجزیه و تحلیل کمی آنها صورت گرفته و از سویی دیگر، صحبت بااستادکاران و عکاسی از محل، نتایج تحقیق حاصل می شود. منظور از مساجد شاخص در این تحقیق مساجد سید، جامع عتیق، حکیم، شاه عباس، شیخ لطف الله وآقانور است. با بررسی های انجام شده مشخص شد که در انتخاب نوعچوب، نقوش به کار رفته و قاب بندی اجزای تزئینی مشابهت های شکلی آشکاری می توان دید که بیانگر اصل وجودی اسلام یا همان وحدت در عین کثرت است.

Keywords:

منبر , هندسه , گره چینی , نقوش شکسته , مسجد