حسین باقری - ۱-دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل
پیمان افراسیاب - ۲-دانشیار رشته آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل

ویژگی های شیمیایی خاک از این جهت اهمیت دارند که می توانند تاثیر قابل ملاحظه ای بر ویژگی های فیزیکی خاک، فعالیت ریزجانداران و رشد گیاهان داشته باشند. به منظور بهبود ویژگی های شیمیایی خاک در شرایط استفاده از آب آبیاری با شوری های مختلف، آزمایشی مزرعه ای بر یک خاک لوم رسی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک، با چهار سطح شوری آب (۷۹/۰، ۵، ۱۰ و ۱۵ دسی­زیمنس بر متر) به اضافه تیمارهای اصلاح کننده­ی سوپر جاذب (۰۲/۰ کیلوگرم بر مترمربع)، ورمی کمپوست (۵/۱ کیلوگرم بر متر مربع) و فاقد اصلاح کننده انجام گردید. بعد از آبیاری و سپری شدن سه ماه از اعمال شرایط فوق، قابلیت هدایت الکتریکی، کربن آلی و pH کرت ها در سه تکرار اندازه گیری شدند. مقادیر هدایت الکتریکی (دسی زیمنس بر متر)، کربن آلی (درصد) و pH برای کرت فاقد اصلاح کننده به ترتیب برابر۲۴/۴، ۹۹/۱ و ۸۴/۷، برای کرت های حاوی ورمی کمپوست برابر با ۶۸/۳، ۱۷/۲ و ۰۵/۸ و برای کرت های حاوی سوپرجاذب برابر ۱۸/۴، ۹۸/۱ و ۹۷/۷ بودند. نتایج به طور کلی نشان داد که ورمی کمپوست به طور معنا داری کربن آلی و pH را افزایش داده و هدایت الکتریکی خاک را کاهش داده است. سوپرجاذب، pH را به طور معنا داری افزایش و هدایت الکتریکی خاک را کاهش داده است اما اثر معناداری بر مقدار کربن آلی خاک نداشته است. همچنین با افزایش شوری آب آبیاری، هدایت الکتریکی و ماندگاری کربن آلی در خاک به طور معنا داری افزایش اما pH کاهش یافت. به طور کلی ورمی کمپوست به دلیل کاهش معنا دار هدایت الکتریکی خاک در سطوح شوری زیاد آب و افزایش کربن آلی خاک در مقایسه با سوپرجاذب عملکرد بهتری را نشان داد.

اصلاح کننده, کربن آلی, کیفیت آب آبیاری, هدایت الکتریکی, pH