سید مرتضی ابطحی - استادیار پژوهشی بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
محمد خسروشاهی - دانشیار پژوهشی بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

فرسایش بادی و گردوغبار ناشی از آن امروزه بهصورت یک معضل زیستمحیطی، نهتنها مناطق بیابانی بلکه کل کشوررا تحت تاثیر خود قرار داده و هزینههای بسیاری را در پی داشته است. مبارزه با فرسایش بادی در بسیاری از مناطقبیابانی با بهرهگیری از مالچهای نفتی و کشت گیاهان سازگار، دیرینهای ۴۰ ساله دارد. لیکن استفاده گسترده از مالچهاینفتی علاوه بر مشکلات زیستمحیطی، بهدلیل هزینههای بالای خریداری این مواد، جابجایی و پاشش، صرفه اقتصادیندارد. در این تحقیق تاثیر استفاده از مالچهای غیرنفتی و شیمیایی در سبز شدن و زندهمانی گیاهان مورداستفاده دراحیای بیولوژیک مناطق تحت فرسایش بادی، بررسی و مالچ مناسب معرفی شد. بدین منظور درصد زندهمانی و استقراربذر، قلمه و نهال گیاهان اسکنبیل و تاغ در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با شش تیمار مالچ به نامهای پلیمری،در سه تکرار بررسی گردید. نتایج نشان داد که در روش بذرکاری، گلدانهای با DC پایا، سیمانی و ۴۰۰ ،R.B ، فارسپوشش مالچ پایا بالاترین زندهمانی، درصد زندهمانی و ارتفاع، مالچ سیمانی بالاترین زندهمانی و ارتفاع و مالچ پلیمریبالاترین درصد زندهمانی را بهخود اختصاص دادند. در روش قلمهکاری، تیمار مالچ سیمانی دارای بیشترین زندهمانی،درصد زندهمانی و ارتفاع بود. در روش نهالکاری، بالاترین زندهمانی و درصد زندهمانی در مالچهای پایا، محلول فارس،مشاهده شد. از میان مالچهای ششگانه مورد آزمایش، R.B پلیمری و سیمانی و بیشترین ارتفاع در مالچهای سیمانی ومالچ سیمانی به لحاظ سازگاری با گیاه و ایجاد بستر مناسب جهت جوانهزنی و رشد ارتفاعی مناسبترین مالچ شناختهشد.