استفاده از مدل های آماری و هیدروشیمیایی در تحلیل کیفی منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت مهربان آذربایجان شرقی)
Publish place: The Journal of Water and Soil، Vol: 26، Issue: 7
Publish Year: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 155
This Paper With 20 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_WASO-26-7_003
تاریخ نمایه سازی: 25 دی 1401
Abstract:
دشت مهربان در استان آذربایجانشرقی ایران، ۶۰ کیلومتری شرق تبریز، واقع شده است و منابع آب زیرزمینی تمامی آب شرب و قسمت عمدهای از آب مصرفی کشاورزی آن را تامین میکند. این منابع تحت تاثیر سازندهای زمینشناسی، تبخیر زیاد از آب زیرزمینی و تغذیه از رودخانههای شور و برداشت بیش از حد از آب زیرزمینی با افزایش شدید مقدار شوری مواجه است. طوری که میزان هدایت الکتریکی در قسمتهای غربی دشت مخصوصا در روستای اربطان به ۹۸۰۰ میکروزیمنس بر سانتیمتر نیز میرسد. بنابراین در مطالعه حاضر سعی شده است تا با استفاده از روشهای آماری و مدلهای هیدروشیمیایی منشا شوری آبهای زیرزمینی و تاثیر سازندهای زمینشناسی بر کیفیت منابع آب منطقه، تعیین گردد. بدینمنظور ۲۲ نمونه آب از چاههای عمیق و نیمهعمیق منطقه مورد مطالعه در مهرماه سال ۱۳۹۲ جمعآوری و در آزمایشگاه آبشناسی دانشگاه تبریز تجزیه گردید. وضعیت هیدروژئوشیمیایی این منابع با استفاده از روش تحلیل مولفههای اصلی مورد بررسی قرارگرفت. براساس روش تحلیل عاملی، ۸۵/۸۴ درصد از تغییرات کیفی آب توسط سه گروه عاملی کنترل میشود. به منظور شناسایی فرآیندهای ژئوشیمیایی حاکم بر آبخوان، نمودارهای ترکیبی، نسبتهای یونی و اندیس های اشباع کلسیت، دولومیت و ژیپس نمونهها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ترکیب شیمیایی آب زیرزمینی به شدت تحت تاثیر تغذیه از رودخانه، رسوبات تشکیلدهنده آبخوان و تبخیر از آب زیرزمینی قرار گرفته است. نتایج نمودارهای ترکیبی نشان داد که فرآیندهایی نظیر انحلال هالیت، ژیپس، دولومیت و تبادل یونی کیفیت شیمیایی آب زیرزمینی را تحت تاثیر قرار میدهند.
Keywords:
Authors
زهرا جوانمرد
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز
اصغر اصغری مقدم
استاد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :