محمد گویلی کیلانه
سید جلال طباطبایی
صاحبعلی بلند نظر

شوری از مهم ترین عوامل محدود کننده رشد و نمو گیاهان می باشد. شدت نور نیز از عوامل تاثیر گذار بر واکنش گیاهان به این تنش می باشد. برای ارزیابی اثر شدت نور و شوری کلرید سدیم بر عملکرد و غلظت برخی عناصر در گیاه ترخون فرانسوی آزمایشی به صورت کرت های خرد شده با دو سطح نور (۵۰ و ۱۰۰ درصد) به عنوان فاکتور اصلی و پنج سطح شوری (۰، ۲۰، ۴۰، ۶۰ و ۸۰ میلی مولار) کلرید سدیم به عنوان فاکتور فرعی در چهار تکرار با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در محیط کشت بدون خاک به اجرا در آمد. در مرحله شروع گل دهی گیاهان برداشت شدند و وزن تر و خشک شاخساره و غلظت برخی عناصر اندازه گیری شد. نتایج نشان داد افزایش شوری و کاهش شدت نور منجر به کاهش وزن تر و خشک شد. با افزایش کلرید سدیم محلول غذایی به بیش از ۲۰ میلی مولار، غلظت سدیم برگ افزایش یافت که این افزایش در شرایط سایه بیشتر از نور کامل بود. در شرایط سایه، غلظت یون پتاسیم با افزایش شوری در ابتدا ثابت باقی ماند و سپس کاهش یافت. با افزایش شوری، غلظت کلرید برگ در گیاهان افزایش یافت. روند افزایش کلرید در بافت برگ در گیاهان واقع در سایه بیشتر از گیاهان واقع در نور کامل بود. شوری منجر به کاهش غلظت نیتروژن برگ شد و این کاهش در شرایط سایه، شدیدتر بود. در شرایط سایه، شوری باعث کاهش غلظت فسفر برگ شد. در شوری بالاتر از ۲۰ میلی مولار، غلظت کلسیم برگ کاهش یافت.

ترخون, شدت نور, شوری, عملکرد, عناصر معدنی