حسین دشتی - دانشجو کارشناسی ارشد مهندسی شیمی دانشگاه شیراز
پیمان زنگنه - دانشجو کارشناسی ارشد مهندسی شیمی دانشگاه شیراز
شاهین کرد - دانشجو دکتری مهندسی شیمی دانشگاه شیراز
شهاب الدین آیت اللهی - استاد دانشگاه شیراز ، بخش مهندسی نفت و مرکز ازدیاد برداشت از مخازن نفتی

پدیده تشکیل رسوب آسفالتین یکی از مشکلات مهم و جدی، طی مراحل مختلف تولید نفت از مخازن نفتی می باشد. در این مقاله بررسی اثر تزریق گاز CO2 به عنوان یکی از روش های ازدیاد برداشت از مخازن و همچنین کاهش فشار در تشکیل رسوب آسفالتین در یکی از مخازن ایران مورد مطالعه قرار گرفته شده است. در ابتدا داده های حاصل از آزمایشات ترمودینامیکی سیال مخزن به خوبی با استفاده از یک مدل مناسب تطابق داده شده اند و سپس از نتایج آن در مدل ترمودینامیکی جامد، جهت پیش بینی مقدار تشکیل رسوب آسفالتین استفاده شده است. در این مدل حجم مولی آسفالتین به عنوان یکی از پارامتر های تاثیرگزار در پیش بینی مقدار رسوب شناخته شد. همچنین اثر ضریب بر هم کنش بین مولکول آسفالتین و اجزای سبک نفت خصوصاً در فشار های کمتر از فشار اشباع بر روی مقدار تشکیل رسوب آسفالتین به وضوح مشاهده شد. نتایج نشان داد که با افزایش درصد مولی تزریق گاز دی اکسید کربن مقدار رسوب آسفالتین نیز افزایش پیدا می آند. این افزایش مقدار رسوب در فشار های بیشتر از فشار اشباع بیشتر می باشد. در بررسی اثر دما بر روی تشکیل مقدار رسوب آسفالتین مشاهده شد که در دما های 100F° و 120F° برای فشار های کمتر از فشار اشباع، با افزایش دما مقدار رسوب آسفالتین کاهش می یابد ولی در فشار های بالاتر از فشار اشباع نتیجه ای عکس مشاهده شده است. در دمای های بالاتر از 120F° برای فشار های بیشتر و کمتر از فشار اشباع با کاهش دما مقدار رسوب آسفالتین نیز کاهش پیدا می کند.

رسوب آسفالتین، مدل ترمودینامیکی جامد، اثرکاهش فشار، اثر تزریق گاز CO2، پارامتر های تطابق سازی