رحیم اسلامی زاده
احمد علی شوشی دزفولی
مریم برزکار

این آزمایش به منظور ارزیابی و انتخاب بهترین روش کنترل زراعی، شیمیایی و تلفیقی آفت سرخرطومی تخمدان شبدر برسیم از ۱۵ مهر سال ۱۳۸۰ به مدت دو سال زراعی در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول اجرا گردید. بدین منظور، تاثیر روش های کنترل آفت توسط ۹ تیمار آزمایشی (تیمارهای کنترل شیمیایی، زراعی و تلفیق دو روش مذکور) در قالب یک طرح با دو فاکتور و به صورت اسپلیت پلات با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. فاکتورهای عمودی شامل دو نوع حشره کش اکامت و دورسبان و تیمار بدون سمپاشی، و فاکتورهای افقی شامل زمان های چین برداری دوم (چین اختصاص به بذر) در تاریخ های ۱۰ و ۲۵ اسفند و ۱۰ فروردین بودند. به منظور برآورد میزان خسارت و تاثیر روش های مختلف کنترل بر اجزای عملکرد، درصد آلودگی گل آذین به لاروهای آفت قبل و بعد از سمپاشی، میزان عملکرد بذر، تعداد دانه در گل آذین، تعداد گل آذین در یک متر مربع، وزن هزار دانه، میزان علوفه ی تر، علوفه ی خشک و میزان پروتئین تولیدی اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده از تجزیه ی واریانس مرکب دو ساله ی طرح نشان دهنده ی عدم وجود اختلافات معنی دار بین تیمارهای سمپاشی برای تمام صفات مورد بررسی به جز صفت درصد آلودگی گل آذین به لاروهای آفت بعد از سمپاشی بود. برخلاف تیمارهای سمپاشی، برای تیمارهای چین برداری اختلافات معنی داری برای صفات درصد آلودگی گل آذین به لاروهای آفت قبل از سمپاشی، میزان عملکرد بذر، تعداد گل آذین در یک متر مربع، میزان علوفه ی تر، علوفه ی خشک و میزان پروتئین تولیدی به دست آمد. نتایج نشان داد که با توجه به هدف اصلی طرح (دستیابی به حداکثر عملکرد بذر) و ارزش اقتصادی بالای بذر، چین برداری در تاریخ ۲۵ اسفند می تواند بهترین زمان چین برداری پیشنهاد شود. همچنین مبارزه ی شیمیایی علیه این آفت علیرغم تاثیر بر میزان آلودگی آفت، تاثیر معنی داری در عملکرد نداشته و احتمالا مبارزه ی شیمیایی در مزارع بذری شبدر برسیم، با در نظر گرفتن آثار زیان بار زیست محیطی آن، فاقد توجیه اقتصادی است.

clover, Protapion trifolii, seed yield, Integrated control