پریناز مرادی دزفولی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه آموزشی بیوتکنولوژی کشاورزی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
مریم هاشمی - عضو هیات علمی بخش بیوتکنولوژی میکروبی و ایمنی زیستی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران
مریم موسیوند - کارشناس ارشد بخش بیوتکنولوژی میکروبی و ایمنی زیستی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران
محمود خسرو شاهلی - استاد گروه آموزشی بیوتکنولوژی کشاورزی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

در بررسی حاضر سویه باسیلوس سابتیلیسK۴۰b  از ریزوسفر برنج جدا و پتانسیل تولید آنزیم زایلاناز آن با استفاده از روش بیوشیمیایی ارزیابی شد.  حضور ژن زایلاناز در سویه K۴۰b به روش مولکولی ردیابی و پس از تعیین توالی در بانک ژن مرکز اطلاعات زیست فناوری ثبت شد.  توالی این ژن شامل ۵۶۳ نوکلئوتید است که یک رشته پپتیدی ۱۸۷ اسید آمینهای را کد میکند.  مقایسه توالی ژن زایلاناز سویه مورد بررسی با توالیهای مرجع نشان میدهد که آنزیم تولید شده توسط سویه باسیلوس سابتیلیس K۴۰b متعلق به خانواده ۱۱ گلیگوزید هیدرولاز است و بالاترین شباهت را به زایلانازهای باسیلوسی دارد.  روش سطح پاسخ با استفاده از طرح مرکب مرکزی نیز به منظور تعیین دما و pH بهینه فعالیت کاتالیتیکی آنزیم زایلاناز تولید شده به­کار گرفته شد.  دامنه مورد بررسی متغیرهای دما و pH در این مطالعه به­ترتیب ۷۵-۲۵ درجه سلسیوس و۵/۸-۵/۴ بود.  بر اساس نتایج حاصل از آنالیز واریانس، مدل درجه دوم به­عنوان مدل مناسب برای پیش­ بینی متغیر پاسخ (فعالیت آنزیم زایلاناز) پیشنهاد شد.  نتایج نشان میدهد که آنزیم زایلاناز تولید شده توسط سویه مورد بررسی در pH بین ۲/۵ تا ۲/۶ و دمای ۵۰ تا ۶۰ درجه سلسیوس بیشترین فعالیت را دارد.  همچنین، بر اساس نتایج بهینه­سازی مشخص شد که pH قلیایی و دمای بیشتر از ۷۰ و کمتر از ۵۰ درجه سلسیوس نیز موجب کاهش قابل توجهی در فعالیت کاتالیتیکی آنزیم خواهد شد.

Bacillus subtilis, Central composite design, response surface methodology, xylanase