فرشته عراقیان مجرد - Addiction Institute Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran.
فاطمه پوربرار - Student Research Committee of Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran.
رحمت الله مرزبند - Department of Islamic Education, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran.
طاهره یعقوبی - Addiction Institute Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran.

کارکنان شاغل در بیمارستان­ها و مراکز بهداشتی درمانی همواره در شرایط تهدید سلامت جسمی، روانی و اجتماعی قرار داشته که موجب کاهش عملکرد و هزینه­های زیاد می­گردد. هوش­معنوی، توانایی کاربرد و بروز ارزش­های معنوی است، به­گونه­ایی که سبب بهبود عملکرد روزانه و سلامت جسمی و روحی فرد می شود. لذا این مطالعه مروری با هدف بررسی هوش­معنوی و مولفه­های تاثیرپذیر آن در ارائه­دهندگان خدمات سلامت انجام شد. این مطالعه بصورت مرور مفهومی انجام شد. در مطالعه حاضر، مطالعات فارسی در پایگاه های اطلاعاتی فارسی زبان مانند؛ سامانه دانش­گستر برکت، پژوهشگاه علوم و فن­آوری اطلاعات ایرانSID, Magiran ، با کلیدواژه­های هوش معنوی، پرستار، ارائه­دهندگان خدمات سلامت از سال ۱۳۸۰ تا نیمه اول سال ۱۴۰۰ جستجو شد. برای جستجوی مطالعات به زبان انگلیسی از کلیدواژه های Spiritual Intelligence, nurses در پایگاه داده های Scopus،PubMed،Google scholar ، Embase  و  Science Directدر بین سال ۲۰۲۱-۲۰۱۰ استفاده شد. همچنین جستجو در پایگاه اطلاعات Google Scholar به فارسی و انگلیسی انجام شد. معیارهای ورود شامل مقالات کامل فارسی و انگلیسی بوده است. معیارهای خروج شامل عدم دسترسی به مقاله کامل بوده است. در این مطالعه مروری از میان ۲۴۱ مقاله، ۳۳ مطالعه مورد استفاده قرار گرفت. یافته­ها نشان داد که هوش­معنوی دارای  پیامدهای جسمی و روانی نظیر؛ سلامت عمومی، سلامت روان، سخت­رویی، خود انضباطی، کیفیت زندگی، تاب­آوری، عملکرد انطباقی، بهزیستی روان­شناختی، شادکامی، واکنش­های هیجانی در کارکنان نظام سلامت می­باشد و همچنین  پیامدهای سازمانی هوش­معنوی ارایه­دهندگان خدمات سلامت شامل؛ رضایت­شغلی، فرسودگی شغلی، حساسیت اخلاقی، مسئولیت­پذیری، صلاحیت بالینی، رفتار اخلاقی، رعایت کدهای اخلاقی، حمایت از بیمار، نگرش به حقوق بیمار، بهبود عملکرد و کیفیت مراقبت پرستاری، خودکارآمدی می­باشد. با توجه به این که هوش­معنوی بر بسیاری از حیطه­های  شخصی و شغلی ارایه­دهندگان خدمات سلامت تاثیر مثبت می گذارد، بایستی مدیران در راستای افزایش هوش­معنوی کارکنان نظام سلامت برنامه­ریزی انجام دهند. لذا پیشنهاد می شود با برگزاری کارگاه­ها و دوره­های آموزشی سبب ارتقاء هوش­معنوی ارایه­دهندگان خدمات سلامت و در نهایت موجب بهبود عملکرد کارکنان بهداشتی ، افزایش رضایت­مندی بیماران و ارتقاء کیفیت خدمات درمانی نائل گردید.

Spiritual intelligence, health care providers, influential factors., هوش معنوی, ارائه دهندگان خدمات سلامت, عوامل تاثیرپذیر.