الهه پنجه باشی - دانشیار گروه نقاشی، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران، نویسنده مسئول
ترانه اسلمی - کارشناسی ارشد نقاشی، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

تزیینات در هنر و معماری اسلامی یکی از ارکان اصلی در معماری و یکی از ابعاد مهم هنر در طول تاریخ بوده است. این تزیینات در مساجد و مکان های مذهبی از شکوه و زیبایی وحدت آفرینی برخوردار است، یکی از این نمونه ها آرامگاه خواجه عبدالله انصاری در هرات است که مربوط به دوره تیموریان می شود. تزیینات این بنا شامل کاشی کاری، آجرکاری، گچ بری، سنگ کاری و حجاری است. در این مقاله نگارندگان طرح و رنگ و کاشی کاری نمازخانه شمالی و آینه خانه آرامگاه خواجه عبدالله انصاری را معرفی و ویژگی های این مکان را ذکر کرده و بخش تزیینات نمازخانه و آینه خانه را تطبیق داده اند. پژوهش پیش رو به این پرسش پاسخ می دهد: نقوش و طرح های آینه خانه از نگاه رنگ و تزیینات با نمازخانه الحاقی خواجه عبدالله انصاری از لحاظ تزیین چه شباهت ها و تفاوت هایی دارد؟ روش تحقیق این پژوهش تاریخی تطبیقی است و روش جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای و تهیه تصاویر به شکل میدانی است. در این پژوهش مشخص می شود این دو مکان در آرامگاه خواجه عبدالله انصاری در هرات افغانستان، از لحاظ رنگ بندی تزیینات، شکل نقوش هندسی و گیاهی، شباهت ها و تفاوت هایی در عین کلیت دارند. بیشترین قسمت تزیینات این دو بنا را کاشی معرق تشکیل داده است که ویژگی های هنر تیموری را به وضوح می توان در آن دید.

کلیدواژه ها: تیموریان, خواجه عبدالله انصاری, تزیینات, نمازخانه, آینه خانه