مهدی خدایی مطلق - Department of Animal Science , Faculty of Agriculture and Natural Resource, Arak University, Iran
حسینعلی قاسمی - Department of Animal Science , Faculty of Agriculture and Natural Resource, Arak University, Iran
ابوالفضل صالحی زاده - Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, Razi University, Iran

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: با توجه به این که آنزیم ها با افزایش در دسترس بودن مواد معدنی و قابلیت هضم پروتئین و اسیدهای آمینه، موجب بهبود قابلیت هضم جیره های غذایی می شوند، استفاده از آن ها به عنوان یک روش کارآمد برای افزایش سودآوری در صنعت طیور شناخته شده است. علاوه بر این، برخی از آنزیم ها قادر به هیدرولیز کردن کربوهیدرات های غیر نشاسته ای هستند که منجر به افزایش استفاده از انرژی خوراک و همچنین تامین فسفر بیشتر با تجزیه اسید فایتیک می شوند. هدف از این مطالعه بررسی اثرات مکمل ترکیبی شامل پروبیوتیک، پری­بیوتیک و آنزیم (شامل پروتئاز، فیتاز، لیپاز و انواع کربوهیدرازها) بر عملکرد تولیدی، متابولیت­ های خونی، پروفایل هورمونی و وضعیت انتی ­اکسیدانی در مرغ تخمگذار بود. مواد و روش ها: آزمایش با استفاده از ۱۲۰ قطعه مرغ تخم­گذار (سن ۵۲ هفتگی) در قالب طرح کاملا تصادفی با ۳ تیمار، ۸ تکرار و ۵ قطعه مرغ در هر تکرار به مدت ۸ هفته انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل تیمار شاهد (بدون افزودنی) و تیمارهای حاوی مکمل آنزیمی در سطوح ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی گرم مکمل ترکیبی در کیلوگرم خوراک بودند. تولید تخم مرغ، وزن تخم مرغ و مصرف خوراک روزانه ثبت شد. صفات کیفی تخم مرغ و فراسنجه های بیوشیمی خون در پایان آزمایش بررسی شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که تیمار دریافت کننده سطح ۵۰۰ میلی­ گرم در کیلوگرم مکمل ترکیبی، درصد تولید بیشتر، وزن توده تخم ­مرغ بالاتر و ضریب تبدیل غذایی پایین ­تری در مقایسه با تیمار فاقد مکمل (شاهد) داشت. درصد تخم ­مرغ­ های غیرطبیعی در همه تیمارهای دریافت کننده مکمل ترکیبی در مقایسه با تیمار شاهد کمتر بود (۰/۰۵p<). افزودن مکمل ترکیبی به جیره غذایی به طور خطی موجب افزایش مقادیر کلسترول، آلبومین، هورمون تری­یدوتیرونین، ظرفیت کل آنتی ­اکسیدانی و فعالیت سوپر اکسید دیسموتاز خون شد (۰/۰۵p<). در مقابل، غلظت های گلوکز، فسفر، اسید اوریک، آلکالین فسفاتاز، هورمون های TSH و T۴، مالوندیآلدئید و نیتریک اکسید، مشابه فعالیت آنزیم های گلوتاتیون پراکسیداز و کاتالاز خون تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت (۰/۰۵p>).  نتیجه گیری: استفاده از مکمل ترکیبی در جیره غذایی مرغ ­های تخمگذار، به ویژه در سطح ۵۰۰ میلی­ گرم بر کیلوگرم، در مرحله دوم چرخه تخم­گذاری تاثیر مثبتی بر عملکرد تولید و وضعیت سلامت دارد که ممکن است به افزایش وضعیت آنتی­ اکسیدانی و کاهش سطح تنش مرتبط باشد.

Blended supplement, Health status, Laying hens, Performance, Physiological response, پاسخ فیزیولوژیکی, عملکرد, مرغ تخم گذار, مکمل ترکیبی, وضعیت سلامتی