اثرات استفاده از باکتری های مصرف کننده اسید و بافرهای مختلف با جیره های پرکنسانتره، بر فعالیت هضمی و تخمیری باکتری ها و قارچ های بی هوازی شکمبه ی بره های پرواری در شرایط برون تنی

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: استفاده از بافرهای شیمیایی از جمله بیکربنات­ سدیم و افزودنی باکتریایی نظیر مگاسفرا السدنی باعث بهبود هضم و تخمیر جیره­ ی با کنسانتره بالا می­شود. لذا، این پژوهش با هدف مقایسه ی تاثیر استفاده از باکتری مصرف­ کننده اسید و بافرهای مختلف شیمیایی برای بهبود قابلیت هضم و تخمیر جیره های پرکنسانتره و یافتن بافر مناسب و مقرون به صرفه انجام شد. مواد و روش ها: از چند بافر شیمیایی به تنهایی یا همراه با باکتری مگاسفرا السدنی به عنوان بافر بیولوژیکی استفاده شد. در این آزمایش از روش های هضم­ دو مرحله­ ای، کشت اختصاصی قارچ­ها و باکتری­های بی­ هوازی شکمبه استفاده شد. تعداد ۱۲ تیمار شامل ۱- جیره ی شاهد (فاقد افزودنی و حاوی ۷۰ درصد کنسانتره + ۳۰ درصد علوفه یا جیره ی پایه)، ۲- جیره ی پایه+ ۳ میلی لیتر باکتری مگاسفرا السدنی (cfu/ml ۱۰۸ × ۱/۵)، ۳ تا ۱۲- یک درصد از ۵ بافر بنتونیت سدیم،  بیکربنات سدیم، اکسید منیزیم، زئولیت، سدیم سسکوئی کربنات به تنهایی یا همراه با باکتری مگاسفرا السدنی بودند.   یافته ها: در آزمایش هضم دو مرحله ­ای، قابلیت هضم ماده ی خشک در تیمارهای دریافت کننده ی بافر و باکتری  بهبود یافت (۰/۰۵>p). قابلیت ­هضم ماده خشک، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی توسط قارچ ­های جداشده از شکمبه تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت و در تیمار حاوی بافر شیمیایی + باکتری بیشتر از شاهد بود (۰/۰۵>p). استفاده از بافر شیمیایی و بیولوژیکی تاثیری  بر قابلیت هضم مواد مغذی توسط باکتری های شکمبه  داشت و در تیمارهای حاوی بافر + باکتری بیشتر از شاهد بود (۰/۰۵>p). فراسنجه ­های تخمیری محیط کشت باکتری و قارچ های شکمبه شامل pH و غلظت نیتروژن آمونیاکی  به طور معنی داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند و به ترتیب در همه ی تیمارها بیشتر و کم تر از تیمار شاهد بودند (۰/۰۵>p). نتیجه گیری: استفاده از بافر شیمیایی باعث بهبود شرایط هضم و تخمیر جیره های پر کنسانتره بره های پرواری شد و در بسیاری از موارد اثر باکتری مصرف کننده ی اسید با بافرهای شیمیایی قابل رقابت بود. از طرفی، استفاده ی توام باکتری و بافر نیز اثرات هم افزایی داشتند.

Keywords:

Digestion , Megasphaera elsdenii bacteria , Rumen pH , Sodium bentonite , Sodium bicarbonate , Saccharomyces cerevisiae , باکتری مگاسفرا السدنی , بنتونیت سدیم , بیکربنات سدیم , ساکارومایسس سرویسیه , قابلیت هضم , pH شکمبه