محمدهادی قهاری کرمانی - استادیار گروه معارف اسلامی دانشکده حقوق و الهیات دانشگاه شهید باهنر کرمان

یکی از آموزه های اهل بیت(ع) در بیان معارف قرآن کریم، گشودن دریچه ای نو و هماهنگ با زمان به نام تاویل است. آیات قرآن افزون بر آنچه از ظاهر آنها استفاده می شود، دارای تاویل اند و بهترین راه دست یافتن به تاویل قرآن از طریق اهل بیت(ع) می باشد؛ زیرا طبق حدیث ثقلین، اهل بیت(ع) به عنوان عدل قرآن به شمار می روند. در بسیاری از روایات اهل بیت(ع) به تاویل آیات قرآن پرداخته شده است. این پژوهش در پی یافتن پاسخ به این سوال است که در روایات تاویلی سوره مائده چه نوع تاویلاتی نسبت به امیرمومنان(ع) صورت پذیرفته است؟ در این راستا، بر اساس معنای اصطلاحی تاویل قرآن در آیات و روایات، روایات تاویلی مرتبط با امام علی(ع) از بین روایات تفسیری سوره مائده استخراج و با روش توصیفی- تحلیلی مشخص شد که چهار نوع تاویل در این روایات درباره آن حضرت(ع) وجود دارد که عبارت اند از: معنای باطنی آیه، مصداق باطنی آیه، مصداق آیه در گذر زمان (جری و تطبیق) و مصداق اطلاق یا عموم آیه.

تاویل قرآن, انواع تاویل, روایت تاویلی, سوره مائده, امیرمومنان(ع)