امیر موسی رضایی - دانشجوی کارشناسی ارشد، کمیته ی تحقیقات دانشجویی، پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
طاهره مومنی قلعه قاسمی - دانشجوی کارشناسی ارشد، کمیته تحقیقات دانشجویی، پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
جهانگیر کریمیان - دانشیار، تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
امراله ابراهیمی - استادیار، روانشناسی بالینی، مرکز تحقیقات سایکوسوماتیک، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

مقدمه: سرطان سینه شایع ترین، کشنده ترین و از نظر روانی تاثیرگذارترین سرطان در زنان است و موجب بروز مشکلات هیجانی و عاطفی عمیقی همچون افسردگی می شود. یافته های چندین مطالعه بیانگر وجود ارتباط آماری معنی دار بین سلامت معنوی و افسردگی در این بیماران می باشد. وجود موارد ضد و نقیض در این زمینه، در تحقیقات خارج از کشور و عدم وجود چنین مطالعه ای در ایران، محققین را بر آن داشت تا مطالعه ای را با هدف ارتباط بین سلامت معنوی و افسردگی در مراجعه کنندگان مبتلا به سرطان سینه در بیمارستان سیدالشهدا(ع) اصفهان طراحی و اجرا نمایند . روش بررسی: این مطالعه، از نوع تحلیلی- مقطعی بود. نمونه های مورد پژوهش ۲۲۳ نفر از بمراجعه کنندگان مبتلا به سرطان سینه در بیمارستان سیدالشهدا(ع) در سال ۱۳۹۰ بودند که به روش نمونه گیری آسان وارد مطالعه گردیدند. برای جمع آوری اطلاعات از دو پرسش نامه ی سلامت معنوی پولوتزین و الیسون و خرده مقیاس افسردگی پرسش نامه ی DASS-۴۲ استفاده شد. سپس داده ها با استفاده از ۱۷SPSS و روش های آمار توصیفی (توزیع درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و تحلیلی (آزمون t مستقل و ضریب همبستگی Pearson و Spearman)، مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این مطالعه، ۲۲۳ بیمار (۱/۹۹ درصد زن و ۹/۰ درصد مرد) شرکت نمودند. میانگین سنی این بیماران ۶/۴۸ سال با انحراف معیار ۰۷/۱ بود. ۳/۸۰ درصد افراد متاهل بودند. میانگین مدت ابتلا به بیماری ۲۶/۳۹ ماه با انحراف معیار ۷/۴۱ بود. میانگین نمره ی بعد مذهبی سلامت معنوی بیماران ۲۵/۵۲ با انحراف معیار ۰۸/۷ از ۶۰ بود و میانگین نمره ی بعد وجودی سلامت معنوی بیماران ۸۷/۴۲ با انحراف معیار ۳۱/۹ از ۶۰ و میانگین کلی نمره ی سلامت معنوی بیماران نیز ۸۹/۹۴ با انحراف معیار ۹۹/۱۴ از ۱۲۰ بود و میانگین نمره ی افسردگی واحدهای مورد پژوهش ۲۴/۱۲ با انحراف معیار ۵۸/۹ از ۴۲ بود. یافته ها حاکی از وجود ارتباط آماری معنی دار معکوس بین ابعاد مذهبی و وجودی سلامت معنوی با میزان افسردگی بود (به ترتیب با ۲۲/۰- = r و ۰۰۱/۰ = P و نیز ۴۸/۰- = r و ۰۰۱/۰ > P). همچنین بین نمره ی کلی سلامت معنوی و افسردگی ارتباط معنی دار وجود داشت (۴۱/۰- = r و ۰۰۱/۰ > P). نتیجه گیری: در بیماران مبتلا به سرطان سینه با نمرات بالاتر سلامت معنوی، میزان افسردگی کمتری وجود دارد. بنابراین به نظر می رسد در بیماری هایی همچون سرطان که بر جسم، روان و روح افراد تاثیرگذار هستند، پرستاران می توانند با استفاده از رویکرد مراقبت کل نگر با تاکید بر بعد معنوی مراقبت به بیماران در دستیابی به ارتقای سطح سلامت روان کمک نمایند.

افسردگی, سرطان ها, معنویت