صیاد اصغری سراسکانرود - استادیار دانشگاه ارومیه

چکیده به برداشت مستقیم مکانیکی منابع شن و از بستر رودخانه، معدن کاری رودخانه گفته میشود. برداشت منابع شن و ماسه از بستر رودخانه موجب بریدگی بستر رودخانه میشود و میتواند کیلومترها به پاییندست و بالادست رودخانه کشیده شود و این امر باعث تخریب یا تضعیف پلها و سایر سازههای رودخانه و مشکلات زیست محیطی میشود. هدف این تحقیق بررسی تاثیرات مخرببرداشت بیش از حد منابع شن و ماسه از بستر رودخانه قرنقو است. نقشههای توپوگرافی، نقشههای زمینشناسی، دادههای هیدرولوژیکی جریان، دادههای مستخرج از مدل رقومی ارتفاع، دادههای مطالعات صحرایی و تصاویر ماهوارهای لندست سنجنده ETM سال ۲۰۰۸، و سنجنده OLI سال ۲۰۱۳ مواد تحقیق را تشکیل میدهند. جهت رسیدن به هدف تحقیق ابتدا جریان سیلابی رودخانه را محاسبه کرده، مقدار مجاز برداشت را برآورد کردیم و در مرحله بعد برای بررسی تاثیرات تخریب ضریب سینوزیتی رودخانه در دوره زمانی ۱۳۸۷ و ۱۳۹۲ را محاسبه و همچنین میزان جابهجایی رودخانه را در سالهای مزبور برآورد کردیم. نتایج تحقیق نشان داد که میزان برداشت رودخانه بسیار بیشتر از حد مجاز بوده است. همچنین ضریب سینوزیتی رودخانه در سال ۱۳۹۲ نسبت به سال ۱۳۸۷ افزایش محسوسی پیدا کرده است. نتایج جابهجایی رودخانه نشان داد که میزان جابهجایی رودخانه در فاصله زمانی مورد بررسی از ۷۵ تا ۱۰۰ متر متغیر بوده است.

برداشت شن و ماسه, بستر رودخانه, جابهجایی رودخانه, ضریب سینوزیتی