سمیرا مارانی - گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت، جیرفت، ایران
حمید مدنی - عضو هیات علمی دانشگاه ازاد اسلامی واحد اراک
حسین حیدری شریف آباد - استاد گروه زراعت، دانشکده کشاورزی ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران
غلامرضا افشارمنش - دانشیار گروه زراعت، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت، جیرفت، ایران
محمدحسین شیرزادی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرف

اهداف: این پژوهش با هدف بررسی اثر کودهای بیولوژیک پتاسیم و فسفر بر خصوصیات رشدی و عملکرد یونجه رقم نیکشهری در سنین مختلف انجام گرفت.مواد و روش ها: این آزمایش براساس تجزیه مرکب و به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال متوالیتحت شرایط اقلیمی شهرستان جیرفت، استان کرمان پیاده شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل عمر یونجه (یکساله، سه ساله و پنج ساله) و کود بیولوژیک (شاهد، پتابارور، فسفاته بارورII، ترکیب توام پتابارور و فسفاته بارورII) بود. کودهای بیولوژیک به صورت محلول در آب آبیاری استفاده شد. یافته ها: بررسی نتایج حاصل از تجزیه مرکب داده ها نشان داد بین سنین مختلف یونجه اختلاف معنی داری از نظر برخی خصوصیات رشدی و عملکرد وجود داشت. به طوری که بیشترین میزان عملکرد و خصوصیات رشدی مربوط به یونجه های سه ساله بود و با افزایش سن یونجه به پنج سال، میزان عملکرد به طور معنی داری کاهش یافت. بررسی اثر کودهای بیولوژیک نشان داد که بیشترین میزان خصوصیات رشدی (به جز فاصله میانگره) و عملکرد مربوط به تیمار پتابارور + فسفاته بارورII بود که از نظر شاخص سطح برگ و نسبت وزن برگ به ساقه اختلاف معنی داری با تیمار پتابارور نداشت. اثر متقابل سن مزرعه و کود بیولوژیک نشان داد که کاربرد ترکیبی کودهای بیولوژیک سبب بهبود خصوصیات رشدی و عملکرد مزرعه یونجه مسن تر شد و بیشترین میزان عملکرد مربوط به مزارع سه ساله و کاربرد ترکیب دو کود بیولوژیک بود. نتیجه گیری: کاربرد توام کودهای بیولوژیک پتاس (پتابارور) و فسفر (فسفاته بارورII) می تواند راهکاری کارآمد برای کاهش افت عملکرد یونجه در سنین بالا باشد.

ارتفاع بوته, سطح برگ, عملکرد, کود بیولوژیک, یونجه