طیبه دانای طوس - کارشناس ارشد زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد
سجاد کردی - دکترای اکولوژی گیاهان زراعی، گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
سهیلا دست برهان - دکترای فیزیولوژی گیاهان زراعی، گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
ایمان مختاری - کارشناس ارشد زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد
پیام پزشکپور - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات آموزش و

اهداف: هدف این مطالعه ارزیابی اثرات منابع مختلف کود نیتروژن (زیستی، شیمیایی و ترکیبی) و تداخل علف هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام نخود در شرایط آب و هوایی خرم آباد بود.مواد و روش ها: آزمایش در سال ۱۳۹۶ در مزرعه تحقیقاتی پل بابا حسین خرم آباد به صورت کرت های دوبار خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. کود نیتروژن به عنوان فاکتور اصلی (شاهد (عدم مصرف کود)، کود زیستی ریزوبیوم، ۱۰۰ درصد کود شیمیایی نیتروژن و کاربرد تلفیقی ریزوبیوم + ۵۰ درصد کود شیمیایی نیتروژن)، ارقام نخود به عنوان فاکتور فرعی (عادل، منصور و آرمان) و تداخل علف هرز (وجین دستی و تداخل تمام فصل علف های هرز) به عنوان فاکتور فرعی فرعی در نظر گرفته شدند.یافته ها: اثر کود نیتروژن (به ویژه کاربرد تلفیقی ریزوبیوم + ۵۰ درصد کود شیمیایی نیتروژن) بر همه صفات مورد ارزیابی مثبت و معنی دار بود. مقایسه میانگین رقم × کود نشان داد که بیشترین تعداد غلاف تک بذری، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، عملکرد کاه و عملکرد دانه به رقم آرمان با مصرف تلفیقی ریزوبیوم + ۵۰ درصد کود شیمیایی نیتروژن اختصاص یافت. در شرایط وجین علف های هرز، بیشترین ارتفاع بوته، تعداد غلاف تک بذری، تعداد غلاف در بوته و عملکرد دانه به رقم آرمان مربوط بود. نتیجه گیری: رقم آرمان می تواند به عنوان بهترین رقم در شرایط آب و هوایی خرم آباد در نظر گرفته شود. تلقیح بذر با ریزوبیوم همراه با مصرف ۵۰ درصد کود نیتروژن مورد نیاز و کنترل علف های هرز می تواند عملکرد ارقام نخود را به-طور قابل توجهی افزایش دهد.

ریزوبیوم, عملکرد دانه, مدیریت تلفیقی, نخود, وجین