تاریخ کاشت و مقدار بذر بهینه کلزای بهاره در اراضی شور و کم بازده حاشیه دریاچه اورمیه

چکیده اهداف: آزمایش به­منظور تعیین مناسب­ترین تاریخ کاشت، مقدار بذر هکتاری و ارزیابی عملکرد دانه و روغن کلزای بهاره در اراضی شور و کم بازده حاشیه دریاچه اورمیه اجرا گردید.   مواد و روش­ها: طرح آزمایشی به­صورت کرت­های خرد شده در قالب بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی طی دو سال ۱۳۹۷ و ۹۸ به اجرا درآمد. عوامل آزمایش شامل: تاریخ کاشت فاکتور اصلی  با ۳ سطح: ۱۰، ۲۰ و ۳۰ فروردین ماه و مقدار بذر فاکتور فرعی با سطوح ۴، ۶، ۸  و۱۰ کیلوگرم در هکتار بودند. ژنوتیپ به­کار رفته  RGS۰۰۳بود.   یافته­ها: نتایج نشان دادند با تاخیر در کاشت از ۱۰ تا ۳۰ فروردین ماه، درصد پوشش سبز مزرعه، شاخص کلروفیل برگ، ارتفاع بوته، تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و روغن و درصد روغن به­طور معنی­داری کاهش یافتند. با تاخیر در تاریخ کاشت از عملکرد دانه و روغن گیاهان کلزا در همه مقدار بذرهای مورد آزمایش به­طور معنی­داری کاسته شد. بیشترین عملکرد دانه و روغن از کشت۱۰ فروردین ماه و مقدار بذر ۶ کیلوگرم در هکتار به­دست آمد. وجود همبستگی مثبت و معنی­دار بین درصد پوشش سبز مزرعه و شاخص کلروفیل برگ در اواسط مرحله گل­دهی با عملکرد دانه و روغن نشان دهنده اهمیت بالای مقدار مناسب بذر در واحد سطح و محتوای کلروفیل برگ در پشتیبانی عملکرد بود.   نتیجه­ گیری: به­طور کلی برای کشت کلزای بهاره در اراضی شور و کم بازده حاشیه دریاچه اورمیه و مناطقی با شرایط اقلیمی مشابه، تاریخ  کاشت۱۰ فروردین ماه و مقدار بذر ۶ کیلوگرم در هکتار قابل توصیه است.

Keywords:

تراکم بذر , زمان کاشت , درصد پوشش سبز مزرعه , درصد روغن دانه , عملکرد دانه