بهرام چوبفروش خوئی - اکولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
روح اله امینی - گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
عادل دباغ محمدی نسب - گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
یعقوب راعی - گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

چکیده اهداف: بررسی اثرات کشت مخلوط سویا، بادرشبو و ارزن بر ویژگی های رشدی و عملکرد کمی سه رقم چغندرقند از اهداف این آزمایش می­باشند.   مواد و روش­ها: آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی با ۱۲ تیمار در سه تکرار در سال­های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ در شهرستان خوی اجرا گردید. فاکتور اول شامل ارقام چغندرقند (Kevin، Ghazira و Vaclav ( و فاکتور دوم شامل الگوی کشت خالص چغندرقند و کشت مخلوط چغندرقند با هر یک از گیاهان  سویا، بادرشبو و ارزن با نسبت۵۰ :۵۰ بودند.   یافته­ها: نتایج نشان داد که بیشترین عیار قند (۸۲/۱۵ درصد)،  عملکرد ریشه (۴۰/۱۰۰ تن در هکتار) و شکر خالص (۴۸/۱۳ تن در هکتار) در سطح اشغالی از مخلوط چغندرقند و بادرشبو حاصل گردید و کمینه عیارقند (۳۷/۱۵ درصد) از مخلوط چغندرقند و ارزن، و عملکرد ریشه (۳۹/۴۷ تن در هکتار) و شکر خالص (۱۳/۶ تن در هکتار) در سطح اشغالی از مخلوط چغندرقند و سویا حاصل گردید. بیشترین نسبت برابری زمین (۲۷/۱) به الگوهای کشت مخلوط چغندرقند و سویا در سال ۱۳۹۵، و کمترین آن (۰۳/۱) به مخلوط چغندرقند رقم Kevin و سویا در سال ۱۳۹۶ اختصاص داشت. در سال ۱۳۹۶ بیشترین نسبت برابری زمین (۲۱/۱) از کشت مخلوط چغندرقند رقم Vaclav و بادرشبو حاصل شد.   نتیجه­گیری: با توجه به نتایج عملکرد ریشه، عیار قند، عملکرد شکر خالص و نسبت برابری زمین، کشت مخلوط چغندر قند با بادرشبو جایگزین مناسبی برای کشت خالص چغندر قند در تولید پایدار این گیاه می باشد.

کشت مخلوط, شاخص سطح برگ, عملکرد, چغندرقند, نسبت برابری زمین