اسماء عیدی - گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
فاطمه کاظمیه - گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
حسین راحلی - گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

این پژوهش با هدف بررسی الزامات موثر در امکان بکارگیری انرژی خورشیدی در بخش کشاورزی از دیدگاه کارشناسان کشاورزی شهرستان مراغه درجهت حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار کشاورزی به عنوان یکی از ابعاد پایداری انجام گرفت. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه جمع­آوری داده­ها غیرآزمایشی است. جامعه آماری تحقیق شامل تمام کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی شهرستان مراغه بود (N=۴۰). روایی پرسشنامه با توجه به نظرات اساتید ترویج و آموزش کشاورزی تایید و پایایی آن نیز توسط ضریب آلفای کرونباخ­ محاسبه گردید. متغیر وابسته در تحقیق حاضر شامل امکان بکارگیری انرژی  خورشیدی در بخش کشاورزی و متغیرهای مستقل این تحقیق نیز شامل ویژگی­های شخصی و حرفه­ای کارشناسان و الزامات اطلاعاتی -حمایتی، سیاستی، فناوری- هزینه­ای، نگرشی، روانشناختی، حمایتی و آموزشی بودند. تجزیه و تحلیل داده­ها در سطح توصیفی (درصد، میانگین، انحراف معیار و ضریب تغییرات) و استنباطی (همبستگی و رگرسیون) انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین سابقه کار، الزامات اطلاعاتی، سیاستی، آموزشی، فناوری- هزینه­ای، نگرشی، روانشناختی و حمایتی با امکان بکارگیری انرژی خورشیدی در بخش کشاورزی رابطه مثبت و معنی­داری وجود دارد. نتایج رگرسیون چندگانه به روش توام نشان داد که متغیرهای الزامات اطلاعاتی، سیاستی، آموزشی، فناوری- هزینه­ای، نگرشی، روانشناختی و حمایتی نقش مثبتی در امکان بکارگیری انرژی خورشیدی در بخش کشاورزی دارند و حدود ۶۶ درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می­نمایند. با توجه به نتایج تحقیق پیشنهاد می­شود دولت با اتخاذ سیاست­ها، قوانین مناسب و منابع مالی تعریف شده، ارائه تسهیلات ویژه و وام­های کم­ بهره از پروژه­های انرژی تجدیدپذیر در مناطق روستایی و بخش کشاورزی حمایت نماید.

انرژی خورشیدی, ­ تجدیدپذیر, توسعه پایدار, رگرسیون چندگانه به روش توام, کشاورزی, محیط زیست