افسون رضایی علولو - دانشجوی کارشناسی ارشد گیاهان دارویی، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، زنجان، ایران
عزیزاله خیری - استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران
محسن ثانی خانی - استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی - دانشگاه زنجان، ایران
مسعود ارغوانی - استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران

به ­منظور بررسی اثر محلول­پاشی سطوح مختلف اسید سالیسیلیک و گلایسین بتائین بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی گیاه دارویی کارلا ( (Momordica charantia L تحت تنش کم­آبی، آزمایشی به­صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۶ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری) ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ درصد ظرفیت زراعی (به­عنوان فاکتور اصلی و دو سطح اسید سالیسیلیک (۲ و ۴ میلی­مولار)، دو سطح گلایسین بتائین (۵۰ و ۱۰۰ میلی­مولار) به­همراه شاهد به­عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج نشان داد که افزایش شدت تنش کم­آبی به­طور معنی­داری میزان کلروفیل کل، ویتامین ث برگ، وزن هزار دانه، طول بوته و تعداد میوه در بوته را کاهش داد. ولی این افزایش شدت تنش موجب افزایش معنی­دار میزان پرولین و نشت یونی شد. کاربرد برگی اسید سالیسیلیک و گلایسین بتائین موجب افزایش معنی­دار میزان نشت یونی، کلروفیل کل، ویتامین ث، پرولین، طول بوته، تعداد میوه در بوته شد، اما تاثیر معنی­داری بر وزن هزار دانه بذر نداشت. در کل با توجه به این­که کاربرد برگی اسید سالیسیلیک و گلایسین بتائین توانست گیاهان تیمار شده را از لحاظ مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی بهبود بخشد به­نظر می­رسد کاربرد این تیمارها بتواند تحمل گیاه کارلا را نسبت به تنش کم­آبی افزایش دهد.

پرولین, تنش کم­آبی, کارلا, مورفولوژی, ویتامین ث