داود زارع حقی - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
مهدی نصیری - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
رضا حسن پور - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
احمد حامی - گروه مهندسی فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
سهیل سلیمی - گروه عاوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
ثریا علی پور جداری فر - گروه عاوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

یکی از مهم­ترین مشکلات در تولید محصولات کشاورزی، کمبود آب است. با کاربرد برخی مواد جاذب رطوبت می­توان از بارندگی­های پراکنده استفاده و موجب کاهش تبخیر آب از خاک، حفظ و ذخیره آب در خاک شد. این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار بصورت گلخانه­ای اجرا شد. در این تحقیق چهار سطح سوپرنانوجاذب ASN-۳۲۰ شامل صفر (شاهد)، ۲/۰ درصد سوپرنانوجاذب (۲ گرم سوپرنانوجاذب به ازای هر کیلوگرم خاک)، ۴/۰ درصد سوپرنانوجاذب (۴ گرم سوپرنانوجاذب به ازای هر کیلوگرم خاک)، ۶/۰ درصد سوپرنانوجاذب (۶ گرم سوپرنانوجاذب به ازای هر کیلوگرم خاک) و سه سطح آبیاری، FC۸۵/۰- I۱: FC، FC۶۵/۰-FC۸۵/۰ I۲:، FC۵/۰-FC۶۵/۰ I۳:،  روی برخی صفات فیزیولوژیک و مورفولوژیک کلزا مورد بررسی قرار گرفت. این صفات، به طور معنی­داری تحت تاثیر سوپرنانوجاذب قرار گرفتند. بیش­ترین قطر ساقه، ارتفاع بوته، شاخص کلروفیل، تعداد غلاف، تعداد خورجین، وزن تر و خشک بخش هوایی و وزن هزار دانه در بالاترین سطح سوپرنانوجاذب (۶ گرم سوپرنانوجاذب به ازای هر کیلوگرم خاک) حاصل شد. با توجه به نتایج به­دست آمده سوپرنانوجاذب موجب کاهش خسارات وارد شده در تنش خشکی گردید. بیش­ترین میزان وزن تر و خشک بخش هوایی گیاه با استفاده از سوپرنانوجاذب نشان دهنده نقش تاثیر گذار آن در شرایط تنش خشکی است. در این پژوهش مشخص گردید که هر چند که با کاهش مقدار آب، شاخص­های رشدی کاهش یافت، ولی با اضافه نمودن سوپرنانوجاذب میزان کاهش کمتر از عدم کاربرد سوپرنانوجاذب بود.

تنش خشکی, سوپرنانوجاذب, شاخص کلروفیل, صفات فیزیولوژیک, کلزا