حسن توزنده جانی - استادیار، دکتری روان شناسی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور، ایران
هدا نعیمی - کارشناس ارشد روان شناسی بالینی، گروه علوم تربیتی، دانشکده ی علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور، ایران
محبوبه احمدپور - کارشناس، روان شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور، ایران

مقدمه: در دهه های گذشته، روان شناسان روی اثربخشی عوامل خانوادگی، فرهنگی و اجتماعی (به ویژه، رویکردهای شناختی- رفتاری و مهارت های زندگی) در سلامت روانی و درمان اختلال های روانی  تاکید کرده اند.     مواد و روش ها: این تحقیق از نوع تحقیق های نیمه تجربی (طرح پیش آزمون- پس آزمون و آزمون پیگیری با گروه کنترل) می باشد که به منظور بررسی تاثیر مهارت های مقابله ای شناختی- رفتاری به شیوه گروهی بر کاهش اضطراب و افزایش سازگاری کودکان مبتلا به لکنت زبان در شهر نیشابور صورت گرفته است. بدین منظور ۳۰ نفر از کودکان ۸ تا ۱۲ ساله مبتلا به لکنت زبان مراجعه کننده به کلینیک های گفتار درمانی به صورت تصادفی انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش (۱۵ نفر) و کنترل (۱۵ نفر) تقسیم شدند. آزمون اضطراب اسپنس و سازگاری با لکنت زبان جهت اندازه گیری سطح اضطراب و سازگاری آزمودنی ها مورد استفاده قرار گرفت. سپس، آموزش مهارت های مقابله ای شناختی- رفتاری به شیوه گروهی طی ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای به گروه آزمایش ارائه گردید، اما گروه کنترل هیچ گونه آموزشی را دریافت نکرد. در پایان دوره آموزش و دو ماه بعداز آن، هر دو گروه مجددا به وسیله آزمون های فوق مورد آزمون قرار گرفتند.     یافته ها: داده ها بر اساس آزمونt  در گروه های مستقل و وابسته و با کمک نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش مهارت های مقابله ای شناختی- رفتاری در کاهش اضطراب و افزایش سازگاری با لکنت زبان در آزمودنی ها موثر بوده است (۰۵/۰P<).     بحث: دلیل کارآمدی شیوه های گروهی آموزش مهارت های مقابله ای شناختی- رفتاری زیربنای آموزشی آن ها است. چرا که در این شیوه هم بر جنبه های شناختی و هم رفتاری تاکید می شود. از سوی دیگر،  برای اثربخشی بیشتر آموزش ها به زمان بیشتری  نیاز است. هم چنین، کنترل عوامل اثر گذار می تواند در اثربخشی بیشتر این آموزش ها موثر باشد.واژه های کلیدی: مهارت های مقابله ای شناختی- رفتاری گروهی، اضطراب، سازگاری، لکنت زبان