نرمین صادق زاده خیاطی - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
اروج ولیزادگان - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

سوسک توتون Lasioderma serricorneبه بسیاری از محصولات انباری خسارت میزند. علیرغم تلاشها و تحقیقات مختلف، کنترل این آفت هنوز متکی به استفاده از قرص فستوکسین است که با توسعه مقاومت بسیاری از آفات انباری در برابر آن به یک ترکیب کمتر موثر تبدیل شده است. در این تحقیق اثر حشره کشی گازهای دی اکسید کربن و نیتروژن به تنهایی و در تلفیق با هم علیه حشرات کامل سوسک توتون مورد ارزیابی قرار گرفت. تلفات بعد از ۲۴ ساعت ثبت گردید. نتایج نشان داد که گاز نیتروژن به تنهایی فاقد اثر کشندگی قابل توجه و معنی دار روی حشرات کامل آفت است. مقدار LC۵۰ گاز دی اکسید کربن نیز برابر با ۵۹/۲۴۹۸ پیپیام به دست آمد. در تلفیق گازهای مذکور نیز غلظتهای ۲۵۴، ۳۸۱ و ۵۰۸ پیپیام از گاز نیتروژن با مقدار LC۵۰ گاز دی اکسید کربن تلفیق داده شد. نتایج حاصل از اختلاط این دو گاز نشان داد بیشترین مقدار کشندگی گاز دی اکسید کربن در غلظتهای پایین از گاز نیتروژن حاصل می شود. طبق نتایح حاصل از تحقیق، هزینه استفاده از قرص فستوکسین در مقایسه با گاز دی اکسید کربن برای کنترل سوسک توتون بسیار بیشتر بود. میتوان روش برنامه ریزی خطی را به عنوان یک روش مفید برای بهینه سازی مدیریت کنترل این آفت معرفی کرد و با در نظر گرفتن هزینه پایین و اثر حشره­کشی بالای دی اکسید کربن و با بررسی کردن دیگر جوانب استفاده از آن، این فومیگانت را یک جایگزین مناسب برای فستوکسین در نظر گرفت.

آفت انباری, برنامه ریزی خطی, قرص فستوکسین, گاز دی اکسید کربن, گاز نیتروژن