هادی گل محمدی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
مهدی ارزنلو - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
حجت اله ربانی نسب - بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران.

چکیده انار یکی از محصولات مهم اقتصادی در ایران می باشد. به منظور شناسایی عوامل قارچی دخیل در بیماری شانکر و سرخشکیدگی درختان انار، در طول فصول مختلف سال­های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ از انار کاری­ های دارای علایم از استان­ های آذربایجان شرقی و گلستان نمونه برداری صورت گرفت. در باغ­ های نمونه برداری شده عمده علایم بیماری به صورت زردی برگ­ها، ریزش برگ­های انتهایی تاج پوششی، سرخشکیدگی در شاخه ­ها، شانکرهای طولی در سطح شاخه ­ها و تنه، تغییر رنگ در بخش آوندها و پوسته پوسته شدن شاخه ­ها و تنه اصلی مشاهده گردید. به طور تقریبی در هر باغ حدود ۸% از درختان علایم آلودگی را در خود نشان می­ دادند. در طی نمونه برداری ­ها، ۱۷۸ نمونه گیاهی از باغ­ های انار این دو استان جمع­ آوری گردید. در نهایت تعداد ۱۷۱ جدایه قارچی جداسازی شد که گونه Cytospora punicae با فراوانی نسبی ۷۵% بر اساس ترکیبی از ویژگی­های ریخت شناختی و اطلاعات مولکولی حاصل از توالی ناحیه ITS به عنوان گونه غالب شناسایی گردید. آزمون بیماری­زایی با استفاده از روش شاخه بریده صورت گرفت. نتایج تحقیق حاضر گونه C. punicae  را به عنوان عامل بیماری شانکر و سرخشکیدگی درختان انار در استان­ های آذربایجان شرقی و گلستان تعیین کرد. با شناسایی و تعیین عامل بیماری امکان اتخاذ استراتژی­ های مناسب برای مدیریت این بیماری فراهم خواهد گردید.

کلمات کلیدی: روش شاخه بریده, ITS, Punica granatum