مهدی منتظری پور - استادیار، دپارتمان مهندسی مواد و شیمی، مرکز آموزش عالی فنی و مهندسی بوئین زهرا، قزوین، ایران

فرآیند آهنگری- برشی جزء به جزء چند محوره (MAIFS) به عنوان یک روش تغییر شکل پلاستیک شدید موردبررسی قرار گرفت و پتانسیل روش برای ریزدانه کردن فلزات به کمک آلیاژ Sn-۱ wt.% Biو آلیاژ آلومینیوم ۱۱۰۰ مطالعه شد. هر پاس از این فرآیند شامل سه مرحله می باشد که به وسیله حرکت سه سنبه با سطح مقطع یکسان ایجاد می شود و به طور کلی فرآیند ترکیبی از روش های شکل دهی آهنگری (یا در اینجا اکستروژن معکوس) جزء به جزء و پرس زاویه دار می باشد. بررسی میکروسکوپی بر روی آلیاژ بر پایه قلع نشان داد کهمیکروساختار ریختگی به خوبی به وسیله اجرای ۶ پاس فرآیند MAIFS ریز گردیده؛ به گونه ای که اندازه دانه نمونه به حدود ۱μm رسیده است. علاوه بر این، نمونه قرار گرفته تحت MAIFS دارای دانه های هم محور در سرتاسر میکروساختار بوده و توزیع اندازه دانه یکنواختتری دارد. آنالیز میکروساختاری حاصل از نقشه هایEBSD بر روی آلیاژ AA۱۱۰۰ نشان داد که اندازه دانه از ۴۶μm مربوط به ماده آنیل شده اولیه تا حدود ۰/۸۰μm مربوط به اندازه دانه های غالب در ریزساختار پاس چهارم کاهش می یابد. تاثیر اعمال فرایند تا هشت پاس بر روی خواص مکانیکی آلیاژ آلومینیوم AA۱۱۰۰ مورد آنالیز قرار گرفت و دیده شد استحکام تسلیم و استحکام کششی نهایی پس از اعمال چهار پاس فرایند به ماکزیمم خودشان می رسند.

تغییر شکل پلا ستیک شدید، فرآیند آهنگری-برشی جزء به جزء چند محوره، مواد فوق ریزدانه، ریز شدگی دانه، خواص مکانیکی