محمدجواد فدائی - استادیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه شهید باهنر کرمان
اصغر رسولی - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران، گرایش سازه، دانشگاه شهید باهنر کرمان

سازههای فضاکار از فرم سازه ای خاصی برخوردارند در نتیجه از یک سو مقاومت چشم گیری در زلزلههای مخرب از خود بروز داده اند و از سوی دیگر رفتار لرزه ای و دینامیکی آنها تا حدود زیادی ناشناخته است . همچنین این سازه ها با توجه به نحوه مقاومت اعضا در مقابل نیروهای قائم و جانبی دارای رفتاری متفاوت از سازه های متعارف می باشند. تجربه تاثیر زلزلههای گذشته بر سازهها نشان می دهد که سازه ها در هنگام زلزله رفتار غیرخطی دارند و از این رو مقدار قابل توجهی از انرژی ورودی زلزله را بصورت انرژی میرایی و پسماند تلف می کنند. به منظور کاهش نیروی اعما لی زلزله به دلیل رفتار غیرخط ی سازه ها ناش ی از عوامل ی مانند شکلپذیری، اضافه مقاومت، میرایی و ...، نیرو ی خط ی محاسبه شده از طیف خطی بوسیله ضریبی به نام ضریب رفتار (R) کاهش پیدا میکند. سازههای فضاکار دارای زیرسازه صلب یا انعطافپذیرند. معیار تفکیک این دو مورد بروز سازوکار تسلیم در زیرسازه میباشد. در این مقاله به بررسی اثر انعطافپذیری تکیهگاهها بر ضریب رفتار شبکههای تخت سهلایه سازههای فضاکار تحت اثر مولفه قائم زلزله با استفاده از تحلیل استاتیکی غیرخطی با نیروهای فزاینده(Pushover) پرداخته میشود. لذا شبکههای سهلایه مدل شده و با استفاده از آییننامههای موجود، طراحی و مقاطع مناسب برای اعضای سازه مشخص میشوند. با توجه به اینکه از خصوصیات مهم سازههای فضاکار درصد مشارکت مدی بالا در مدهای بالاتر میباشد جهت تعیین توزیع نیرو در تحلیل استاتیکی غیرخطی از آنالیز مدال استفاده گردیده، برای مدلسازی هندسی از نرمافزارFormian 2.0 برای طراحی سازه ها از نرم افزار Sap 2000 و برای تحلی مدال و تحلیل غیر خطی مدل ها از نرم افزار Ansys 9.0 استفاده شده است. سپس تحلیل غیر خطی هندسی (تحلیل تغییر مکان های بزرگ) . تحلیل غیر خطی مصالح )تحلیل الاستوپلاستیک( با توزیع نیروی مدی زیادشونده روی مدلها انجام گرفته و از روی نتایج تحلیلها با رسم منحنی برشپایه در مقابل تغییرمکان نقطه کنترل ضریب رفتار محاسبه شده است.

انعطافپذیری تکیهگاهها، سازههای فضاکار، شبکههای تخت سهلایه، تحلیل استاتیکی غیرخطی ،(Pushover) تحلیل الاستو پلاستیک