مهدی باصولی - استادیارگروه گردشگری دانشگاه علم و هنر
سعیده درخش - دانشجوی دکترای مدیریت گردشگری دانشگاه علم و هنر

تمایل به حضور در اماکن مذهبی مختص گروه خاصی نبوده و همه افراد جامعه به زیارت و بهره گرفتن از فضای معنوی این اماکن تمایل دارند. این تمایل به صورت روزافزون در گروه های مختلف اجتماعی گسترش یافته است. معلولان یکی از این گروه ها هستند که به واسطه محدودیت هایی که دارند کمتر فرصت حضور در مکان های پرتراکم را پیدا می کنند. این مقاله با هدف شناسایی نیازهای مهم زائران معلول برای تشرف به حرم رضوی تدوین شده است. در تدوین این مقاله از رویکرد کیفی کمی بهره گرفته شده و با بررسی اسناد و مطالعات نظری و مصاحبه با خبرگان و استفاده از روش تحلیل محتوا، شش بعد اصلی و ۳۱ مولفه مورد نیاز زائران معلول شناسایی و سپس با استفاده از روش نگاشت شناخت فازی، به بررسی روابط این عوامل و تعیین ابعاد پراهمیت پرداخته شده است. بر اساس این تحلیل، سهولت دسترسی و مناسب سازی و توان بخشی سه بعد اصلی نیازهای زائران معلول را تشکیل می دهد که برای هر کدام مولفه هایی نیز به منظور تدوین راهکارهای عملیاتی مشخص شده است.

زائران معلول, حرم رضوی, تحلیل محتوا, نگاشت شناختی فازی