انتخاب ویژگی های مناسب برای مدل پیش بینی شاخص بورس اوراق بهادار تهران بر مبنای تکنیک کاهش ابعاد

هدف: هدف اصلی این پژوهش، انتخاب مدل مناسب برای پیش بینی روزانه شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران است. در این راستا، از تکنیک های کاهش ابعاد، جهت انتخاب ویژگی های موثر و معرف، به منظور افزایش دقت مدل انتخابی استفاده شده است. روش: با توجه به اینکه کاهش ابعاد می تواند با دو روش متفاوت (انتخاب و استخراج ویژگی) اجرا شود، در این پژوهش، هر دو روش برای انتخاب ویژگی های مناسب مدل­ پیش بینی به کار برده شده است؛ به طوری ­که برای انتخاب ویژگی ها از الگوریتم MID و برای استخراج ویژگی ها از الگوریتم PCA استفاده می شود. در این راستا، پس از جمع آوری ۳۴ ویژگی مالی و اقتصادی موثر بر بازار سهام، به اولویت بندی ویژگی ها با الگوریتم MID اقدام شده است، سپس با مقایسه عملکرد دو مدل مختلف شبکه عصبی با نام های  RBFو DNN که به ترتیب از مهم ترین و بدیع ترین مدل ها هستند، مدل مناسب انتخاب شده است. در ادامه با استفاده از دو نوع تکنیک کاهش ابعاد، دقت پیش بینی مدل انتخابی بررسی شده و روش مناسب برای انتخاب ویژگی های ورودی مدل پیش بینی شناسایی شده است. یافته ها: با تحلیل نتایج به دست آمده مشخص شد که مدل RBF در پیش بینی روزانه شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران دقت بیشتری دارد. همچنین با مقایسه عملکرد دو نوع تکنیک کاهش ابعاد، مشخص شد که الگوریتم MID نسبت به الگوریتم PCA در انتخاب متغیرهای ورودی مدل RBF نتیجه بهتری را ارائه کرده است. بنابراین با توجه به اولویت بندی ویژگی ها با الگوریتم MID و الگوی تغییر مقدار خطا با افزایش تعداد ویژگی ها در مدل RBF، الگوریتم ISF_MID، برای انتخاب ویژگی های مناسب مدل پیش بینی شاخص بورس پیشنهاد شد. با استفاده از این الگوریتم می توان با کمترین تعداد ویژگی، بیشترین دقت را در پیش بینی شاخص بورس به دست آورد. نتیجه گیری: روش پیشنهاد شده در این پژوهش جهت شناسایی، اولویت بندی و انتخاب ویژگی های مناسب برای مدل پیش بینی، با توجه به سادگی و اثربخشی استفاده از آن، می تواند در حوزه های مختلف مدل سازی، از جمله بازار سرمایه، بازار ارز و مانند آن ها مفید واقع شود.

Keywords:

تکنیک کاهش ابعاد , شبکه عصبی عمیق , تابع پایه شعاعی , تحلیل مولفه های اصلی