گوناگونی ریختی و بیوشیمیایی جمعیت‎های Papaver pseudo-orientale Medw. در شمال غرب ایران

گونه‎ی خشخاش Papaver pseudo-orientale Medw. گیاهی شش گان، دارای ۴۲ کروموزوم و از تیره خشخاش است که در شمال‎غربی ایران و بخش شرقی ترکیه یافت می شود. در پژوهش حاضر، سه جمعیت از این گونه  از سه رویشگاه (سولیک، گلشیخان و قطور) در استان آذربایجان غربی جمع‎آوری شدند و ویژگی‎های ریختی، محتوای اسیدهای ‎آمینه، اسیدهای ‎چرب و تبائین آن ها مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که در درون هر سه جمعیت، طول دمبرگ دارای بیشترین تنوع بود. همچنین، ویژگی های فاصله میان دو لوب برگ و طول دمبرگ دارای بیشترین ضریب گوناگونی میان جمعیت‎ها بودند. در هر سه جمعیت کپسول در مقایسه با سایر اندام‎های مورد مطالعه، بالاترین مقدار تبائین را به خود اختصاص داد و جمعیت گلشیخان بیشترین مقدار تبایین در کپسول را داشت. همچنین، جمعیت گلشیخان از لحاظ داشتن مقدار تبائین در ریشه خود نسبت به دو جمعیت دیگر برتری داشت. بیشترین مقدار کل اسید آمینه‎های اندازه‎گیری شده در ساقه و برگ به ترتیب در جمعیت گلشیخان و جمعیت سولیک مشاهده شد. نتایج این پژوهش می‎تواند برای برنامه‎های اصلاحی این گونه ارزشمند به کار برده شده و در راستای اهلی سازی این گیاه آلکالوئیددار مورد استفاده قرار گیرد.

Keywords:

Papver pseudo-orientale , Morphology , Thebaine , Amino acids , Diversity , Papver pseudo-orientale , مورفولوژی , تبائین , اسیدهای آمینه , تنوع