اثر کاربرد بیوچار بر عملکرد و بهره وری آب کاهو در شرایط کم آبیاری

پژوهش حاضر به صورت آزمایش گلدانی به منظور بررسی تاثیر کاربرد بیوچار در شرایط تنش خشکی بر عملکرد و بهره وری آب در گیاه کاهو فرانسوی در گلخانه مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار از آذرماه تا اسفندماه ۱۳۹۸ انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل بیوچار در سه سطح (صفر (B۰)، یک (B۱) و دو (B۲) درصد وزنی خاک) و آبیاری در دو سطح (۷۰ (I۷۰) و ۱۰۰ (I۱۰۰) درصد نیاز آبی) بود. نیاز آبی تیمار شاهد به روش وزنی تعیین شد. براساس یافته ها، کم آبیاری باعث کاهش معنی دار میانگین قطر تاج گیاه، میانگین قطر ساقه، میانگین ارتفاع گیاه، میانگین شاخص کلروفیل برگ، میانگین محتوای نسبی آب برگ و میانگین وزن تر گیاه (عملکرد) نسبت به تیمار شاهد (به ترتیب به میزان ۰/۸، ۸/۱۹، ۱/۲۶، ۶/۱۳، ۲۰/۶ و ۱/۲۱ درصد) شد. کاربرد یک و دو درصد بیوچار موجب افزایش معنی دار میانگین قطر تاج گیاه (۱/۱۳ و ۸/۷ درصد به ترتیب)، میانگین قطر ساقه (۹/۳۱ و ۵/۱۵ درصد به ترتیب)، میانگین ارتفاع گیاه (۱/۲۶ و ۵/۱۲ درصد به ترتیب)، شاخص کلروفیل برگ (به ترتیب ۵/۲۵ و ۷/۱۳ درصد)، میانگین محتوای نسبی آب برگ (به ترتیب ۶۱/۱۱ و ۳۰/۵ درصد)، میانگین وزن تر گیاه (عملکرد) (۶/۲۳ و ۱/۱۲ درصد به ترتیب) و بهره وری آب (به ترتیب ۶/۲۴ و ۳/۱۲ درصد) نسبت به B۰ شد. براساس نتایج تاثیر متقابل تیمارهای آزمایش، بیش ترین و کم ترین میانگین بهره وری آب در تیمارهای I۷۰B۲ و I۷۰B۰ (به ترتیب ۳۰/۲۷ و ۲۰/۲۰ کیلوگرم بر مترمکعب) و میانگین عملکرد به ترتیب در تیمارهای I۱۰۰B۲ و I۷۰B۰ (۵۴/۱۵ و ۳۹/۱۰ تن در هکتار) بود.

Keywords:

تنش خشکی , محتوای رطوبت خاک , مدیریت آب آبیاری , وزن تر گیاه