نازیلا صدیقی - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت فناوری اطلاعات، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
محمد رضا ثنائی - استادیار، گروه فناوری اطلاعات، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
رضا احتشام راثی - استادیار، گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

امروزه جهان در حال تجربه تکامل شهرهای هوشمند است. پیدایش چنین شهرهایی برگرفته از کاربست نوآوری در فناوری اطلاعات بوده که علیرغم خلق فرصتهای اقتصادی و اجتماعی متعدد، شهروندان را با تهدیدهایی در زمینه امنیت سایبری و حریم خصوصی مواجه ساخته است. گذار موفقیت آمیز شهرها به سوی شهر هوشمند و عملکرد مطلوب شهرهای هوشمند منوط بر آگاهی از این تهدیدها و میزان اثرگذاری آنها است. هدف از این پژوهش، ارایه چارچوبی جهت شناسایی و ارزیابی تهدیدهای امنیت سایبری و حریم خصوصی و بررسی تاثیر آنها بر عملکرد شهر هوشمند در یک شهر است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از جنبه شیوه گردآوری دادهها، توصیفی-پیمایشی میباشد. در پژوهش حاضر، این تهدیدها با مطالعات عمیق کتابخانهای و نیز نظرسنجی از طریق پرسشنامههای محقق ساخته به روش دلفی فازی از صاحبنظران دانشگاهی و خبرگان سازمانهای متولی که به شیوه هدفمند قضاوتی انتخاب شدند، شناسایی شده و درجه اهمیت هریک از آنها به روش تصمیمگیری چندمعیاره بهترین-بدترین فازی تعیین گردید. در ادامه با استناد بر مفاهیم و نظریات حاکم بر شهرهوشمند، عملکرد آن شهر در گذار به سوی شهر هوشمند بر پایه پنج مولفه زیرساخت، حاکمیت، اقتصاد، مردم و محیطزیست هوشمند تبیین گردیده و آزمون فرضیههای مرتبط با تاثیر تهدیدهای مذکور بر عملکرد شهر هوشمند با رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری مبتنی بر روش حداقل مربعات جزئی انجام گرفت. یافتههای این پژوهش حاکی از شناسایی ۱۱ تهدید امنیت سایبری و ۱۰ چالش حریم خصوصی در هوشمندسازی آن شهر بود که در میان آنها سه تهدید «چالش قانونگذاری»، «فقدان ارتباط امن» و «APIها و پروتکلهای ناامن» به عنوان کلیدیترین تهدیدها تعیین شدند. همچنین آزمون مدل برازشیافته و فرضیههای پژوهش حاکی از وجود رابطه منفی و معنیدار میان متغیرهای تهدیدهای امنیت سایبری و چالشهای حریم خصوصی با متغیر عملکرد شهر هوشمند و نیز رابطه مثبت و معنیدار تهدیدهای امنیت سایبری بر چالشهای حریم خصوصی در سطح اطمینان ۹۵ درصد بود. باتوجه به مقدار ضریب تعیین R۲، ملاحظه شد که متغیرهای تهدیدهای امنیت سایبری و چالشهای حریم خصوصی در مجموع، ۲/۷۷ درصد از تغییرات مربوط به متغیر عملکرد شهر هوشمند را پیشبینی کردهاند که رقم قابل توجهی بود.

شهرهوشمند, تهدیدهای امنیت سایبری و حریم خصوصی, روش دلفی فازی, روش بهترین-بدترین فازی, مدلسازی معادلات ساختاری, رویکرد حداقل مربعات جزئی