مدل ارزیابی سطح تفکر سیستمی سازمان (مطالعه موردی: یک شرکت نفتی ایران)

با توجه به وجود مشکلات و مسائل عدیده در سطح جامعه انتظار آن را داریم که مشکلات و مسائل مربوطه به تدریج حل شوند. اما با مراجعه به سازمان های متولی متوجه می شویم که تمهیدات مناسب جهت حل آن مشکلات، اجرا نمی گردد. در این راستا لزوم تحلیل کسب و کار سازمان ها و تعیین راهکارهای بهبود در حوزه های مختلف سازمانی کاملا واضح و روشن است. هرچند در عمل مشاهده می کنیم که پروژه های بهبود در آن سازمان ها به دلیل همکاری نامناسب کارمندان، حمایت ناکافی مدیران و فرهنگ سازمانی نامطلوب یا در مرحله برنامه ریزی و یا در مرحله اجرا به موفقیت نمی رسند. براساس مدل های یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده به نقش و اهمیت مدل های ذهنی پی می بریم. با توجه نقش سبک تفکر در مدل ذهنی و ارتباط انواع تفکرات با تفکر سیستمی، سازمان ها دارای سطوح مختلفی از تفکر سیستمی برخوردارند. در این راستا باید دید که آیا سازمان از سطح مناسب تفکر سیستمی جهت انجام پروژه های توانمندساز اعم از تحلیل و بهبود کسب و کار، تحلیل و بهبود فرآیند، توسعه سازمان و موارد اینچنینی برخوردار است. این تحقیق در راستای تعیین یک مدل ارزیابی مناسب براساس نظر خبرگان به منظور ارزیابی سطح تفکر سیستمی سازمان است. در مدل ارائه شده ۳ شاخص اصلی میزان تفکر مثبت، میزان نگرش سیستمی و میزان تعامل مبتنی بر تفکر سیستمی و ۳۳ معیار تعیین شده است. طبق مطالعه موردی یک شرکت نفتی ایران طبق مدل دلفی فازی مشخص شد که آن شرکت در سطح تقابل تفکرات با تفکر سیستمی قرار داشته و براین اساس لزوم اتخاذ تمهیدات مناسب در جهت ارتقای تفکر سیستمی در سطح آن شرکت، لازم و ضرور است. پیشنهاد تحقیق به کارگیری مدل ارائه شده جهت ارزیابی سطح تفکر سیستمی در سازمان ها و شرکت های مختلف و در ادامه اجرای آموزش ها و رویکردهای مناسب جهت ارتقای سطح تفکر سیستمی در سازمان ها و شرکت ها قبل از اجرای هر پروژه بهبود سازمانی است.

Keywords:

تفکر سیستمی , انواع تفکر , سطوح تعالی تفکر سیستمی , تفکر مثبت , دلفی فازی