داود بهبودی - دانشگاه تبریز، تبریز
فهمیده قربانی - دانشگاه تبریز، تبریز

مطالعه حاضر به منظور شناسایی و تحلیل موانع نهادی سازگاری سیستم منابع آب حوضه قرنقو با تغییر اقلیم انجام شده است. به این منظور ابتدا سازمان های دولتی مرتبط با مدیریت منابع آب این حوضه شناسایی و با استفاده از نمونه گیری هدفمند بازیگرانی که به طور مستقیم و غیرمستقیم در ارتباط با برنامه های سازگاری با تغییر اقلیم و یا سازگاری با کم آبی دارای مسئولیت و یا تخصص بودند، انتخاب شدند. بعد از انجام ۲۰ مصاحبه، اشباع نظری حاصل شد، اما برای اطمینان ۲ مصاحبه دیگر نیز انجام شد، ولی مصاحبه های جدید اطلاعاتی به مجموعه اطلاعات قبلی اضافه نکرد. مدت زمان هر مصاحبه به طور متوسط ۳۰ دقیقه می باشد که در زمستان ۱۴۰۰ انجام شده است. متن مصاحبه ها تجزیه و تحلیل و کدگذاری شد و سپس موانع سازگاری با تغییر اقلیم شناسایی گردید. مهمترین موانع نهادی شناسایی شده در این مطالعه شامل عدم جامعیت قوانین و مقررات، نبود شرایط تحقیق و توسعه استاندارد، عدم تولید اطلاعات، عدم دسترسی آزاد به اطلاعات، عدم تخصص گرایی، عدم پاسخگویی، نبود مشارکت همه بازیگران کلیدی و تمرکزگرایی و ضعف در ظرفیت یادگیری هستند. در مرحله بعد به منظور بررسی روابط پویای بین موانع از رویکرد پویایی سیستم کیفی و نمودار CLD بهره گرفته شد. با ترسیم نمودار CLD و تبیین حلقه های بازخوردی بین موانع نهادی سازگاری، به منظور ارائه پیشنهادها و اقدامات سیاستی، ۵ الگو شناسایی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در نهایت پیشنهادهایی برای اصلاح الگوها ارائه شد.

موانع نهادی، ظرفیت سازگاری، رویکرد پویایی سیستم کیفی، تغییر اقلیم