مرتضی رحیمی - استادیار علوم قرآن و فقه دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شیراز

امام رضا(ع) امتیازهای زیادی برای علم برشمرده و طلب و دریافت معارف دینی را تنها از افرادی که واجد شرایط خاص هستند، مجاز دانسته اند، در عین حال اشاره نموده اند که طلب و دریافت دیگر علوم از هر کس که آن را دارا باشد مطلوب است.      بررسی حاضر در پاسخ به پرسش «امام رضا(ع) چه آدابی را شرط تحقق امتیازهای علم دانسته اند؟» اشاره نموده که ایشان بر ضرورت انگیزه الهی در دانش اندوزی تاکید نموده و مواردی، مانند خشیت از خداوند، خدمت نمودن به مردم و انجام کارهای خوب را از نشانه های انگیزه الهی برشمرده اند، عمقی بودن تعلیم و تعلم و نیز پرسش برای طلب علم را مورد تاکید قرار داده و شرم جاهل از پرسش و شرم پاسخ دهنده از گفتن «نمی دانم» را در فرض عدم آگاهی وی نکوهش کرده اند. از دیدگاه آن حضرت، معلم باید دارای ویژگی های خاصی باشد و متعلم نیز باید خویشتن خود را بشناسد. هدف از نوشتار حاضر که به روش توصیفی و تحلیلی انجام شده آن است که آداب دانش اندوزی و امتیازهای علم از منظر فرهنگ رضوی بیان و با رعایت آن آداب، به توسعه علم و دانش تشویق شود.

علم, آداب, پرسش, خود شناسی, نیت, تعلم(دانش آموزی)