افسانه سنائی - کارشناسی ارشد رشته اکوتوریسم، گروه ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران،

بخش بسیار مهمی از فعالیتهای توریسم در دنیا مبتنی بر بهره مند شدن از طبیعت است که امروزه اکوتوریسم نامگرفته است امروزه سکونتگاه های روستایی به عنوان جزئی از نظامهای جغرافیایی ، تحت تاثیر عوامل گوناگون طبیعی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی در حال تحول هستند. این تحولات به خصوص در بعد اقتصادی با شاخصها یی همچون اشتغال، بیکاری، کمی درآمد، توانسته سبب بروز مشکلاتی در روستاها شود. از سویی ، با رشد شهرنشینی و ماشینی شدن زندگی، تمایل مردم برای گذران اوقات فراغت در روستاها افزایش یافته است که در این میان، گردشگری روستایی به عنوان راهبردی اقتصادی که با ایجاد اشتغال، افزایش درآمد و جلوگیری از مهاجرت روستائیان منجر به رشد و توسعه روستایی میشود، دارای اهمیت است. در این مقاله به بررسی نقش خانه های دوم در توسعه اکوتوریسم روستایی ایوند پرداخته شد. روستای ایوند با توجه به جاذبه های طبیعی گردشگری و اکوتوریسمی توجه قرار نگرفته است. با توجه به موضوع تحقیق ۱۱ معیار که بیشترین تاثیر را از اکوتوریسم منطقه گرفته اند با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی در نرم افزار اکسپرت چویس مورد بررسی قرار گرفت. معیارهای مورد استفاده شامل ارتفاع، شیب، جهت شیب، فاصله از روستا، خدمات و تسهیلات، فاصله از جاده، فاصله از رودخانه، پوشش گیاهی، جاذبه گردشگری، آب و هوا و توسعه خانه های دوم میشود. در این بررسی تاثیر و وزن معیارهای مورد استفاده بر اساس نظر کارشناسان تعیین شد. بر اساس وزنهای بدست آمده مشخص گردید که گسترش خانه های دوم با امتیاز ۰/۲۵۰ بیشترین نقش را در جذب گردشگر به روستای ایوند را داشته است. در نهایت منطقه مورد مطالعه از نظر میزان مناسب بودن جهت توسعه اکوتوریسم به ۵ کلاس بسیار بالا، بالا، متوسط، پا یین و بسیار پایین تقسیم شده است. طبق پهنه بندی مناطقی که کلاس بسیار بالا و بالا را به خود اختصاص در قسمت جنوب، غرب و مرکز منطقه قرار دارد.

گردشگری روستایی، خانه دوم، توسعه اکوتوریسم، روستای ایوند.