محمدعلی نجاتیان - استادیار پژوهش بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین

میوه انگور، به مقدار زیاد و به شکل­های مختلف (تازه­خوری، کشمش، سرکه، شیره، آبمیوه، غوره، و غیره) مصرف  می­شود.  هر سال نیز مقادیر قابل توجهی انگور در انبارها و سردخانهها نگهداری میشود تا خارج از فصل به بازار عرضه شود.  این نوع انگورها با کاهش شدید کیفیت و وزن همراه هستند.  این طرح با هدف بررسی عوامل مختلف موثر در عمر انبارمانی انگور و دستیابی به اطلاعات بیشتر درباره شرایط و احتیاجات بهینه لازم برای حفظ کیفیت و کمیت میوه انگور پس از برداشت به منظور افزایش دوره نگهداری آن در سردخانه و به حداقل رساندن میزان ضایعات کیفی و کمی آن به هنگام عرضه به بازار در خارج از فصل اجرا شد.  بدین منظور دو رقم انگور فخری و شصت عروس انتخاب شدند که از ارقام کاملا  دیررس با قابلیت نگهداری بالا و متداول در قزوین هستند.  این دو رقم انگور تحت تاثیر تیمارهایی مانند ضدعفونی با محلول قارچکش قبل یا بعد از برداشت، تیمار گازSO۲  قبل از انتقال به سردخانه و اثر متقابل آنها قرار گرفتند.  ارقام آزمایشی سپس در جعبههای با گنجایش ۳ و ۶ کیلوگرم برای مدت ۳۰، ۶۰، و ۹۰ روز در دمای ۱±۰ درجه سانتی­گراد در سردخانه نگهداری شدند.  قبل از قرار دادن جعبهها در سردخانه، متغیرهای مانند وزنتر، مقدار مواد جامد انحلال­پذیر (TSS) و کیفیت ظاهری هر تیمار یادداشت و پس از خروج از سردخانه علاوه بر متغیرهای فوق، میزان کاهش وزن، آلودگی به بیماری­ها، و درصد میوههای سالم اندازهگیری شد.  برای اجرای آزمایش از طرح فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با ۳ تکرار و برای مقایسه میانگین از آزمون دانکن استفاده شد.  نتایج نشان داد که رقم شصت عروس خواص انبارمانی بهتری نسبت به رقم فخری دارد.  بنابراین، برای نگهداری در سردخانه و عرضه به بازار در خارج از فصل مناسبتر است.  همچنین نشان داده شده که تدخین با گاز SO۲ در کنترل رشد کپک و همچنین حفظ درصد بالاتر میوه سالم و قابل عرضه به بازار بسیار موثرتر از سایر روش­های ضدعفونی است.  هرچند غوطهورسازی انگور در قارچکش پس از برداشت نیز در رتبه دوم اهمیت قرار می­گیرد.  جعبههای ۳ کیلوگرمی به دلیل آلودگی بسیار کمتر به کپک و باقی گذاشتن درصد بالاتری از میوههای سالم، برای انبار کردن میوه انگور مناسبتر هستند، هرچند درصد کاهش وزن میوه در جعبههای ۳ کیلوگرمی بیشتر از ۶ کیلوگرمی است.  مدت زمان انبارمانی تاثیر زیادی بر کلیه صفات (متغیرها) دارد به طوری که با افزایش زمان نگهداری میوه در انبار کیفیت و کمیت آن کاهش مییابد.