اصغر نژاد پور اسماعیلی - دانشکده مهندسی عمران - پردیس دانشکده های فنی - دانشگاه تهران
غلامرضا هروی - دانشکده مهندسی عمران - پردیس دانشکده های فنی - دانشگاه تهران

با توجه به لزوم صرف هزینه های بالا در توسعه راه ها و حمل ونقل جاه ای انتخاب روش های صحیح و بهینه طراحی و اجرا حائز اهمیت بسیار در پروژه های راخسازی است. هزینه های پروژه های راه به دو دسته کلی تقسیم می شوند : هزینه های کارفرما و هزینه های کاربران راه. هزینه های کاربران - بسته به حجم ترافیک گذری از راه - ممکن است تا 95 درصد هزینه های کل راه را شامل شود. بنابراین توجه ویژه به این هزینه های می تواند اثر قابل توجهی در اقتصاد ملی یک کشور داشته باشد. هزینه های کاربران نیز به دو دسته قابل تقسیم هستند : هزینه های شرایط بهرهبرداری عادی راه و هزینه های اضافی محوطه های کاری. هزینه های شرایط بهره برداری عادی بین همه گزینه های مختلف ساخت یک پروژه یکسان است. بنابراین تفاوت هزینه های کاربران در تفاوت هزینه های محوطه کاری خواهد بود. ایجاد محوطه های کاری به منظور انجام عملیات نگهداری و پروژه های بهسازی راهها صورت می گیرد. این امر سبب بسته شدن تعدادی از خطوط در دسترس برای عبور وسایل نقلیه و کم شدن ظرفیت گذردهی راه می شود و با تحمیل هزینه های عملیاتی وسیله نقلیه ، زمان سفر و تصادفات اضافی به کاربران راه همراه خواهد بود. در این مقاله مدلی ارائه شده که با توجه به زمانبندی ، طول مدت زمان اجرا و تعداد دفعات انجام عملیات ساخت ، مشخصه های محوطه کاری را محاسبه می کند. این مدل قابلیت مقایسه گزینه های مختلف ایجاد محوطه کاری برای اجرای یک پروژه را داراست. این مقایسه بر اساس هزینه محوطه کاری کاربران انجام می شود. در پایان با بکارگیری این مدل یک پروژه فرضی با پنج گزینه مختلف ایجاد محوطه کاری تحلیل شده است. نتایج این مطالعه فرضی نشان دهنده هزینه های بالای محوطه کاری در مقایسه با هزینه های ساخت پروژه می باشد.

هزینه های راه ، هزینه های کاربر ، محوطه کاری ، بهسازی و نگهداری راه